بلکه ، از اولین روزی که یک مرد خردمند روی زمین ظاهر شد ، سر خود را به آسمان بلند کرد ، شاهد عظمت شگفت انگیز او بود ، این جذابیت وجود دارد. تأثیر این دانش در اعماق ذهن انسان بوجود آمده است به طوری که نجوم بخشی از دانش محل بازتاب آن ، آنچه از آسمان دیده می شود ، و تجزیه و تحلیل منطقی آنها شده است.
این دانش ، مانند بسیاری از علوم باستانی دیگر ، در طول قرن ها با توهمات و تخیلات زیادی ترکیب شده است و به یک علم شبه بزرگ به نام نجوم تبدیل شده است. هزاران سال است که نجوم با این رویای علمی تخیلی همراه است ، که تأثیر عمیقی بر اندیشه و جامعه بشری گذاشته است. تاریخ نجوم و اکتشافات او به طور گسترده ای نوشته شده است ، و شاید یکی از جدی ترین آنها کتاب “سپیده دم خواب” است که با دانش نجومی زندگی بشر را از قدیم ترین زمان تا به امروز دنبال کرده است.
من شخصاً تحت تأثیر این کار کاستلر و قرار گرفتم ، این علاقه ریشه در عشق من به بهشت داشت ، زیرا مادرم در هوای آزاد روی تخت من دراز کشیده بود ، گاهی اوقات عاشق و ترس بر سرم می افتاد. نگاهم را از روی پتو به آسمان بلند کردم و کمی بعد ، ترسیده ، آن را روی صورتم کشیدم.
چگونگی تغییر علم نجوم در سده های پانزدهم ، شانزدهم و بعد ، و همچنین تاریخ تحول انقلابی نجوم در قرن حاضر ، موضوعی است که در بسیاری از کتابها و مجلات به آن پرداخته شده است.
در ایران ، مجله نجوم این دانش را به صورت هوشمندانه به متقاضیان ایرانی اعم از سابقه و تحقیق و توسعه فعلی ارائه کرده است. وانت آرا ، من به طور عمومی به این مجله مانند هر ایرانی علاقمند به این حوزه دانش نگاه کردم. اما در طول این سالها ، متأسفانه ، سختی آن را کمتر دیده ام. این بار ، وقتی مسائل مختلف او را مرور می کردم ، به اهمیت انتشار این مجله ، هم در زمینه انتشار دانش به مردم ، برای تقویت دیدگاه های آنها و هم برای اهداف دیگری که بیان می کنم ، پی بردم.
داستان از این قرار است که من فکر می کنم بیشتر اشتباهاتی که مردم امروز مرتکب می شوند در تصورات غلط خود درباره بهشت است. این بر اساس وجود دانش غلط در انسان است ، که هزاران سال افراد غیرمسئول علمی آن را به مردم ابراز کرده اند تا زندگی خود را بر اساس آن بسازند. در حقیقت ، دو مشکل در اینجا وجود دارد ، به ویژه نجوم. اولین مورد ، اطلاعات غلط گسترده نجوم است. دوم ، تأثیر عمیق این دانش کاذب بر زندگی مردم عادی.
اگر تصمیمی در جامعه بشری وجود دارد ، باید توجه داشت که بخش قابل توجهی از شکست ها ، البته عقب ماندگی ، مربوط به همان تصورات غلطی است که نه تنها در مورد نجوم ، بلکه در مورد بسیاری از مسائل دیگر وجود دارد. به عنوان مثال در مورد دارو نیز همینطور است. انواع نادرستی های علمی غلط مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد کرده است. برخی از این سوء تفاهم ها لفظی است. به عنوان مثال ، در نجوم و پزشکی این اعتقاد وجود دارد که ما تسلیم می شویم زیرا نیازی به پزشک نداریم ، که همه کسانی که درد دارند تحت درمان قرار می گیرند. یا در نجوم ، به نام روایت ، مطالبی بی اساس درباره بدبختی های آن روزها گفته می شود که بسیاری از علمای دین آن را معتبر نمی دانند؛ اما آنها وجود دارند و قرن ها به عنوان راهنمای زندگی در دسترس بشر بوده اند. اما بقیه اشتباهات مربوط به مشکلات داخلی این دانش است.
این حقیقت که ستاره ها بر زندگی انسان ها تأثیر می گذارند باعث به قدرت رسیدن این سلسله یا سقوط از قدرت می شود ، یا اینکه سرنوشت افراد از طریق فال آنها قابل دستیابی است. در این رابطه ، در میان مسلمانان و غیرمسلمانان ، ده ها هزار صفحه در کتابهای نجومی باستانی وجود دارد که به صورت دوره ای به نام علم تکثیر و منتشر شده است. بنابراین ، ما می بینیم که چگونه شبه علم می تواند تفکر غیر علمی برای ما ایجاد کند ، و سپس ، با توجه به اعتقاد عمیق به آنها ، نقش عمیق این دانش در زندگی بشر ، مشکلات زیادی را برای ما ایجاد می کند.
به نظر من ، اگر تاریخ تأثیر نادرست نجوم کاذب ، ویرانی های ناشی از جنگ و غیره را مرور کنیم ، چندین کتاب وجود خواهد داشت. تصحیح این افکار مستلزم اراده ای قوی است که بتواند اطلاعات غلط و اشتباه را از ذهن مردم حذف کند ، اینطور نخواهد بود ، مگر اینکه قرن ها علم به گونه ای ترویج شود که بتواند بر افکار سنگین جامعه تأثیر بگذارد. شاید بسیاری از علوم تأثیر متداولی نداشته باشند ، اما نجوم یکی از زمینه هایی است که آگاهی عمومی در آن تأثیر بسزایی دارد.
متأسفانه به دلیل غفلت از این طرف مسأله ، گاهی بعد از صدها سال کشفیات مهم علمی در این زمینه یا در پزشکی ، احساس می کنیم که هنوز اطلاعات غلط در ذهن مردم وجود دارد و حق حرکت را از آنها سلب می کند. از این منظر ، من به نجوم به عنوان یک مجله علمی نگاه می کنم که طبقه متوسط را هدف قرار می دهد ، از این رو من می خواهم از کسانی که در طول چندین دهه تلاش کرده اند تشکر کنم. زیرا من این را نه تنها از نظر تاریخ علم یا ترویج عمومی آن ، بلکه از نظر نوعی اصلاح می بینم.
* چاپ شده در شماره ویژه سی ساله مجله نجوم