توافق برای توافق در وین
مسئله اصلی سطح توافق است که می تواند به همه طرف ها فروخته شود. این توافق قطعاً جامع نخواهد بود، اما میتواند تا پایان ماه جاری و در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، درها را به روی تعامل مترقی باز کند.
سه داستان از مذاکرات وین وجود دارد که اکنون بیش از پیش غیرقابل درک است، به نظر می رسد طرفین توافق کرده اند که فراتر از جنجال رسانه ای به چانه زنی خود ادامه دهند.
اولین؛ داستانی درباره شکست مذاکرات، نه تنها افکار عمومی جامعه جهانی، بلکه به ویژه مردم ایران را نیز ناامید می کند. ناشران این داستان چه در ایران و چه در خارج از کشور با دیدگاه های به ظاهر متناقض در ابتدا با هرگونه مذاکره و همکاری سازنده تهران و جامعه جهانی مخالف بودند. به همین ترتیب به تحلیل و اظهار نظر یا رجزخوانی در مورد گزارش های مذاکرات ادامه می دهند. این گروه شامل تعدادی ناظر، لابیگران است که به دنبال تأثیرگذاری بر درک افکار عمومی، شکلگیری بدبینی بین طرفهای مذاکره هستند.
دومین؛ داستانهای کذب و محرمانه مذاکرهکنندگان از جمله طرف ایرانی، سایرین از جمله بلوکهای غرب و شرق بهویژه طرف آمریکایی، بخشی از روند مذاکرات است. چنین رفتاری به نوعی سردرگمی در درک آنچه واقعاً در وین می گذرد منجر شده است. این رویکرد ناشی از اهدافی است که طرفین دنبال میکنند، حداکثر خواستههای خود را از مذاکرات دنبال میکنند و طرف مقابل را مجبور به عقبنشینی یا شفافسازی مواضع خود میکنند. در این مدت ارائه بازی «پلیس خوب و پلیس بد» از سوی مذاکره کنندگان مقابل تهران جایگاهی آشکار دارد. روسها و چینیها پلیسهای خوبی شدهاند که زمانی به صورت دوستانه به تهران درباره خطر شکست مذاکرات هشدار میدادند. پلیس های بد نیز نمایندگان دولت های فرانسه، آلمان، بریتانیا هستند که با ابراز بدبینی، بدبینی نسبت به موضع تهران، می خواهند از شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی داموکلس، فرصت بازگرداندن برنامه هسته ای ایران به امنیت سازمان ملل استفاده کنند. شورا در اسرع وقت برای بازگشت به برجام تصمیم گیری خواهد کرد. آنها با اشاره به وجود جبهه واحد با آمریکا تاکید می کنند که برخلاف گذشته، شرایط با دوران مخالفت عمومی با سیاست های دولت دونالد ترامپ متفاوت است.
پلیس خوب و بد در روزهای اخیر هشدارهای خود را به تهران افزایش داده و گاه ناامیدی خود را از روند مذاکرات اعلام کرده و خطر شکست آن را گوشزد می کند، اما ادامه حضور آنها در وین به معنای امید به توافق است. .
گزینه سوم گزارش های انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده مذاکرات در وین است. این گزارش ها مبتنی بر واقعیات است، در تفسیر شرایط، پرهیز از اغراق، اما امیدواریم در آینده نزدیک به توافق برسند.
هر یک از سه داستان فوق دارای داده های واقعی است که از هتل کوبورگ، محل برگزاری مذاکرات، به دست می آید. تفاوت اما در تحریفاتی است که گاه در خدمت حقایق و استفاده از نمک و نگرش صاحبان آن به کار می رود.
واقعیت هتل کوبورگ تلاش مشترک همه مذاکره کنندگان است که توافق را به عنوان یک «نیاز فوری» در دستور کار خود قرار داده اند تا برجام را از بلاتکلیفی خارج کنند و فضای منجمد و ملال آور کنونی را تغییر دهند. مشکل در اندازه و دامنه توافق است که می تواند به همه طرف ها به افکار عمومی آنها فروخته شود.