سه نکته درباره مذاکرات هسته‌ای
وی در اولین شماره خطاب به مسئولان کشور با ابراز خرسندی از اینکه دیپلماسی کشور در مسیر درست کار می کند. کار خود را انجام دهید، وضعیت فعلی کشور را ببینید، با توجه به شرایط ایجاد شده برنامه ریزی کنید. مذاکره می تواند به جاهایی برسد، جاهای مثبت، جاهای نیمه مثبت، جاهای منفی، هرچقدر هم که کارتان را انجام دهید، کارتان را از آن ها منع نکنید». گره نكردن اقتصاد كشور به ميز مذاكره و عدم تأخير در آن هشداري است كه رهبر معظم انقلاب به مراجع قبلي و مسئولان فعلي تذكر دادند.
واقعیت این است که رئیس جمهور در دولت سیزدهم اعلام کرد که سیاست خارجی ایران نباید متکی به مذاکرات هسته ای باشد، اما یکی از مشکلات حوزه روابط خارجی محسوب می شود. ضامن موفقیت کشور اجرای برنامه های مربوط به سیاست خارجی، نظام بانکی، نفت، تجارت و …، تعلیق هر یک از آنها در مذاکرات وین است. تداوم این رویکرد نشان از سیاستی واقع بینانه و تعاملی دارد که اجرای آن جز منافع ملت ایران مورد توجه قرار نخواهد گرفت.
در موضوع دوم رهبر معظم انقلاب با اعلام اینکه تیم مذاکره کننده ما بحمدالله در مقابل اجبار و زیاده خواهی دیگری ایستادگی خواهند کرد، بی شک در برابر توفیق الهی مقاومت خواهند کرد. من به همه دولت ها هشدار داده ام که نسبت به هیچ کس در صحنه بدبین و مشکوک نباشند. خوب، مؤمنان، انقلابیون، افراد جاه طلب، زحمتکشان در این زمینه کار می کنند. اگر انتقادی وجود دارد، خوش بین باشید نه بدبین. دوم اینکه کسانی که در این زمینه کار می کنند نباید ضعیف شوند. نباید امید مردم ضعیف شود، یعنی اینطور حرف نزنیم [ناامید بشوند]. »
حمایت رهبر معظم انقلاب از تیم مذاکره کننده گواه این واقعیت است که در این عرصه افراد وفادار، با تجربه، قابل اعتماد، اعضای محترم ارکان مختلف نظام وجود دارند. آنها خطوط قرمز نظام را دنبال می کنند که از سوی رهبر معظم انقلاب سیاست صریح و مصوب شورای عالی امنیت ملی اعلام شد که آمریکا را در وین به چالش کشید.
نکته مهم این است که ادامه مذاکرات برای رفع تحریم های ظالمانه در دولت جدید در حیطه نگاه کارشناسی مسئولان به ویژه اعضای شورای امنیت ملی است، مذاکره کنندگان در محدوده های تعریف شده حرکت می کنند. چارچوب گزارش و پروتکل مذاکرات به مقامات عالی رتبه نظام منعکس شد و رهبر معظم انقلاب نیز با رهنمودهای خود از مذاکره کنندگان حمایت کردند. در این مرحله باید از سربازان دیپلماسی حمایت شود، فضایی ایجاد شود که مذاکره کنندگان در آن اطمینان بیشتری داشته باشند.
لازم به ذکر است که این مذاکرات کاری بسیار سخت و در یک رویارویی دیپلماتیک است. گفت‌وگو با قدرت‌های بزرگ جهان با سابقه طولانی خصومت با ایران، نیازمند هوشیاری، تدبیر، شجاعت، مشورت است و کارشناسان در کنار انتقاد سازنده از هر اقدامی که موجب تضعیف تیم مذاکره‌کننده می‌شود، خودداری کنند.
آیت الله خامنه ای در شماره سوم به بدهی آمریکا اشاره کردند. «خطاکار طرف مقابل است. خودشان هم اکنون در این آشفتگی گیر کرده اند. یعنی الان طرفی که اشتباه کرده آن قرارداد را پاره کرده به قول خودشان الان در آن گیر کرده است، بیشتر احساس بن بست می کنند. خدا را شکر [نمی‌کنیم]. ما توانستیم مشکلات را تحمل کنیم. ما بر بسیاری از مشکلات فائق آمده ایم، سایر مشکلات را با توفیق الهی پشت سر خواهیم گذاشت.»
این بیانات رهبر انقلاب به کارشکنی ها و لجاجت های آمریکا اشاره دارد که به دلیل تداوم بی توجهی ها، مذاکرات را بی نتیجه گذاشت. آمریکا بدون دلیل موجه از معاهده بین المللی مصوب شورای امنیت سازمان ملل خارج شد و نه تنها به تعهدات قبلی خود عمل نکرد، بلکه تحریم های جدیدی علیه ایران وضع کرد. امروز آمریکا به جای اتخاذ تصمیم سیاسی لازم برای دستیابی به توافق، از اقدامات روانی خود استفاده می کند و با سنگ اندازی و کارشکنی، توافق نهایی را به تعویق می اندازد. ایران به عنوان یک کشور متعهد به برجام، که به تعهدات خود در برجام عمل کرده است، نه نامشخص است و نه به بن بست رسیده است. ایران روی خطوط قرمز اعلامیه خود می ایستد، این آمریکایی ها هستند که متوقف شده اند و تصمیم را به تعویق می اندازند. برخی از انتقادات سه کشور اروپایی عضو شورای امنیت سازمان ملل و همچنین چین و روسیه از زیاده خواهی های آمریکا در مذاکرات حاکی از انزوای واشنگتن در این زمینه است. امروز ناتوانی آمریکا در تصمیم گیری سیاسی دلیل اصلی شکست مذاکرات است.
البته رهنمودهای سه گانه رهبر معظم انقلاب چراغ راه مسئولان جمهوری اسلامی ایران در مسیر مذاکره است و دامنه حرکت نیز تامین منافع ملت ایران است. ملت ایران به چیزی جز یک توافق آبرومندانه و پایدار که منجر به لغو تحریم‌های ظالمانه می‌شود، قانع نمی‌شوند، بدون اتکا به کشور برای مذاکره و با تکیه بر توان داخلی موجود به پیش می‌روند.
* منتشر شده در KHAMENEI.IR/ در ۷ فروردین ۱۴۰۱