روزنامه‌نگار نمی‌تواند پشت میزش بنشیند و از بحران بنویسد

استاد ارتباطات و روزنامه نگاری مجید رضائیان سه نکته را در خصوص معیارهای روزنامه نگاری بحران و مسئولیت رسانه در زمان بحران ضروری می داند.

وی در توضیح این سه نکته مهم به سرگرمی برای همه می گوید:

1. ما اخطارهای دیرهنگام داریم. در مواقع بحران باید اخبار به موقع داشته باشیم. دستگاه های اطلاع رسانی در هر زمینه ای باید زودتر اطلاع رسانی کنند و اطلاعات را قطره قطره پخش نکنند. ثابت شده است که ادارات مسئول در زمان بحران به طرز دردناکی در ارائه اطلاعات عقب هستند و تا حد امکان سعی در عدم انتشار اخبار دارند. در صورت عدم اطلاع رسانی مناسب و به موقع به خبرنگاران در شرایط بحرانی، کاربران فضای مجازی فرصت انتشار اخبار نادرست و جعلی را خواهند داشت.

2. روزنامه نگار در تمام بحران ها باید بداند که روزنامه نگاری بحران یک رشته است. نمی شود خبرنگاری پشت میز بنشیند و ببیند دیگران در شرایط بحرانی چه گفته اند. روزنامه نگاری میدانی ما در شرایط بحرانی ضعیف است و این زمانی است که روزنامه نگاری بحران عموماً تعریفی جز رشته ندارد.

3. خبرنگاران باید از واقعیت محوری به اطلاعات محوری حرکت کنند. حقایق زیادی در فضای مجازی وجود دارد اما اطلاعات و جزئیات دقیق و درستی ندارند. به عنوان مثال یک شهروندخبرنگار فیلمی از یک حادثه در فضای مجازی منتشر کرده اما اطلاعات دقیقی ندارد. این می تواند یک سرنخ برای خبرنگار باشد، اما نمی تواند ملاک اصلی باشد. روزنامه نگاری باید در جهت کسب اطلاعات دقیق باشد. از حقایق شبکه های اجتماعی می توان استفاده کرد، اگر درست باشد اشکالی ندارد اما خبرنگار باید این اخبار را بسازد و موجی ایجاد کند.

رضائیان با اشاره به اینکه در سه موضوع فوق مشکل داریم، توضیح می دهد که رسانه ها و خبرنگاران در زمان بروز بحران ابتدا باید چه کار کنند. معمولا منشی سرویس به عنوان مسئول میز بحران انتخاب نمی شود، یکی از معاونان سردبیر مسئول میز بحران می شود. این اولین چیزی است که اتفاق می افتد. دوم اینکه همه افراد و نهادهای مرتبط با موضوع احیا و آشکار می شوند. سپس زمان جدول بحران تنظیم می شود. به عبارت دیگر، قبل از رسیدن خبرنگاران اعزامی به محل حادثه، همه باید پل ها را در زمان مشخص شده پیدا کنند تا زمانی تلف نشود. سوم اینکه افراد بلافاصله به محل حادثه اعزام می شوند. هرچقدر هم اطلاعات داشته باشند، خبرنگار باید در محل باشد. در بحران ها و حوادث، خبرنگار روی زمین است، هر چیزی جز این جواب نمی دهد، زیرا اگر خبرنگار نباشد، رسانه ها اشتباه می کنند، خبر را گزارش می کنند و بعد تکذیب می کنند.

این استاد ارتباطات، مورد چهارم را انتقال لحظه ای اخبار مبتنی بر زمان (اخبار اضطراری) توسط خبرنگار اعزامی به محل حادثه ذکر می کند و توضیح می دهد: پس از آنکه خبرنگار در ساعات اولیه چند خبر را منتشر کرد، گزارشی کامل. و خلاصه کار بعدی خود را پوشش تصویر (گزارش تصویر) بسیار مفصل است. پس از اخبار و خلاصه‌های جاری، خبرنگاران باید به سراغ دو عنصر آخر ماجرا یعنی چگونگی و چرایی رویداد که به عناصر پویا معروف هستند بروند. پس از آن، روزنامه نگار باید به دنبال اشیاء خاص باشد. مثلاً هنگام زلزله، مادر و فرزندی سالم از زیر آوار بیرون آمدند. اخبار ویژه رسانه ها اینگونه به بحران می پردازند و خبرنگار با این خبر می درخشد چون خبر خودش است و در رسانه های دیگر نیست.

انتهای پیام