انتشار ویدیوهای آزاردهنده را متوقف کنید!

سرگرمی برای همه پلاس: ویدیو با این عنوان کوتاه شروع می شود. مرد جوان به چشمان همه ما نگاه می کند و می گوید که می خواهد با مرگش توجه برخی رسانه ها را به خود جلب کند و امیدوار است این حرکت او پیامی برای مردم ایران باشد تا فکر نکنند ایرانیان خارج از کشور چنین کاری نمی کنند. فکر نکن در غم خود شریک شوند این ویدئوی کوتاه از 14 دی ماه همچنان در فضای مجازی در حال پخش است و کاربران با هیجان و اشتیاق این ویدئو را منتشر می کنند که گویی در مقابل یک صحنه کاملا عادی قرار دارند.

خودکشی یک پدیده اجتماعی دردناک است که نمی توان به راحتی از کنار آن گذشت. بلکه باید برای این درد اجتماعی چاره ای اندیشید. خودکشی نه تنها برای فردی که چنین انتخابی می کند مضر است. اما آسیب های زیادی به جامعه وارد می کند. حالا فرض کنید ما حدود یک هفته بدون توجه به این اثرات مضر این ویدیوی خشونت آمیز را تماشا می کنیم. بدون در نظر گرفتن تاثیر آن بر نوجوانان یا بیماران روانی که مخاطبان این ویدئو هستند. آیا در خودکشی فضیلتی هست که همه را آگاه کنیم؟ آیا انتشار چنین ویدئویی برای جامعه مفید است و منجر به گسترش انقلاب فکری می شود؟

تماشای صحنه های خشونت آمیز صحنه های خشونت آمیز بیشتری را در پی خواهد داشت

دکتر محمد رحیمی (جامعه شناس و استاد دانشگاه) از آسیب ها و پیامدهای منفی شیوع خودکشی در جامعه می گوید. به گفته یکی از بنیانگذاران جامعه شناسی و یکی از بنیانگذاران جامعه شناسی و فردی که برای اولین بار پدیده خودکشی را به صورت علمی و اجتماعی مورد مطالعه قرار داد، با ارسال ویدئویی که می گوید می خواهم صدایم را به رویدادهای اخیر بیاورم و مردم به صدای من گوش دهند. دیدگاه، نوعی خودکشی نوع دوستانه. به عبارت دیگر، فرد با این عمل به تمایل جامعه و گروهی از مردم نسبت به خود و هدف خود که به تعبیر او هدف اجتماعی است، پی می برد.

او ادامه می دهد. «در کنار اتفاقات اخیر در کشور که موضوع بحث ما در این گفتگو نیست، هدف من اطلاع رسانی به جامعه، گروه ها و نهادهای اجتماعی از پیامدها و آسیب های انتشار گسترده این ویدئو است. شبکه های اجتماعی و حوزه های عمومی و با انتشار چنین ویدئوهایی هشدارهای لازم را در خصوص موج خودکشی داده ام. مشکلی که اکنون شاهد آن هستیم این است که مردم این فیلم خودکشی را دست به دست می‌کنند. همانطور که اشاره کردید این حادثه اتفاق خوشایندی نیست و آسیب های اجتماعی زیادی به همراه دارد.

او فکر می کند. «این صحنه را نوجوانان و جوانانی که با کمی هیجان احساسات و عواطف قوی دارند یا افرادی با مشکلات روانی مانند افسردگی که امیدی به زندگی ندارند و زندگی روزمره خود را اصلاح می کنند، افرادی که از نظر اجتماعی احساس ناتوانی می کنند و آنها دارند، تماشا کنید. آنها فکر می کنند که هیچ نقشی در تغییر وضعیت موجود ندارند، پیامدهای بسیار منفی دارد. در نظریه یادگیری اجتماعی، آلبرت بندورا معتقد است که مشاهده صحنه های خشونت آمیز منجر به تکرار صحنه های خشونت آمیز می شود. این روند که در چند روز اخیر آغاز شده و موج گسترده ای از افراد از گروه های مختلف اجتماعی با آن موافق هستند، اگر مانند بسیاری از پدیده های عادی زندگی روزمره جدی گرفته نشود و به عنوان یک پدیده عادی از بین برود. خواهد بود. اگر ابعاد و پیامدهای منفی آن را نادیده بگیریم با موجی از این نوع خودکشی مواجه خواهیم شد که به یک بحران اجتماعی تبدیل می شود و نظم عمومی را بر هم می زند.

اگر رسانه ها را از زندگی نوجوانان و جوانان حذف کنیم، زندگی روزمره آنها مختل می شود

این جامعه شناس ادامه می دهد. «به عنوان فردی که این روندها را در حرفه و حوزه کاری خود مشاهده می‌کنم، صادقانه می‌گویم که در حوزه نوجوانان و جوانان، کانال ارتباطی خاصی نداریم، یعنی زمانی که بخواهیم. با این گروه اجتماعی صحبت کنید، ما دقیقا نمی دانیم نماینده آنها کیست و چگونه با آنها به زبانی دلنشین صحبت کنیم. می توان گفت خانواده و نظام آموزشی دو کانال مهم ارتباطی ما هستند، اما من فکر می کنم ارزش ها و نگرش های نوجوان امروزی نه در خانواده و نه در نظام آموزشی، بلکه در رسانه ها شکل می گیرد و ما نمی توانیم این گروه اجتماعی را بدون رسانه تصور کنیم. در واقع اینها به هم مرتبط هستند».

رحیمی درباره تاثیر رسانه ها بر روان نوجوانان می گوید. «اگر رسانه ها را از زندگی نوجوانان و جوانان حذف کنیم، زندگی روزمره آنها مختل می شود. امروزه رسانه ها زندگی نوجوانان و جوانان هستند و می توانم بگویم نفوذ آنها بیشتر از خانواده و نظام آموزشی بیشتر شده است. بنابراین باید از طریق رسانه ها با نوجوانان و جوانان گفت وگو کرد و در خصوص آسیب های اجتماعی این پدیده اقدامات لازم را انجام داد. اما این روند در چند سال اخیر در جامعه ما وجود داشته است.»

وی با اشاره به پیشینه وقایع چنین توضیح می دهد. دو دختر 15 ساله اصفهانی که در 8 آنلاین 1396 قبل از خودکشی با انتشار فیلمی خود را از روی پل به پایین پرتاب کردند یا سعید جوا 19 ساله اردبیلی. ، قبل از خودکشی در 2 اسفند 1396 با انتشار ویدئویی خود را از بالای ساختمانی در میدان شریعتی به پایین پرتاب کرد که همگی پیامدهای اجتماعی دردناکی داشت. اکنون با موجی از انتشار این ویدئو در شبکه اجتماعی مجازی روبرو هستیم. وقتی نوجوانان و جوانان این صحنه را تماشا می کنند، با ناامیدی و یأس زیادی مواجه می شوند. با پرسش‌های بی‌پاسخ و تصور زندگی بی‌معنا، در نتیجه افکار خودکشی به سرشان می‌آید و چون نمی‌توانند احساسات و عواطف خود را کنترل کنند، حوادث ناگواری را رقم می‌زنند. بنابراین شناخت نوجوانان و جوانان و ورود به دنیای ذهنی آنها اولین گام در مدیریت مسائل جوانان است و تا زمانی که نتوانیم از طریق رسانه و اعتمادسازی ارتباط موثری در این زمینه داشته باشیم، امکان پذیر نخواهد بود.

انتهای پیام