نوآوری های بنگلادش؛ از واکسیناسیون هوشمند تا ۵۵ هزار پورتال دولتی
زهرا وجدانی: در دنیای امروز توسعه فناوری های دیجیتال به عنوان یکی از مهم ترین ارکان رشد اقتصادی و اجتماعی کشور ها شناخته می شود. بنگلادش کشوری در جنوب آسیا که در سال های اخیر شاهد تحولی عظیم در عرصه دیجیتال بوده است با استفاده از فناوری های نوین و ابتکارات داخلی توانسته است گام های بزرگی در مسیر انقلاب صنعتی چهارم بردارد.

سایف محمد ذوالقرنین چودری (Saif Md. Zulker Nien Chowdhury) برنامه نویس در دپارتمان ICT وابسته به وزارت پست مخابرات و فناوری اطلاعات دولت بنگلادش (MoPT&IT) از جمله شرکت کنندگان در نمایشگاه اینوتکس ۲۰۲۵ بود که به دعوت دولت جمهوری اسلامی ایران و در چارچوب همکاری های سازمان همکاری های اقتصادی دی۸ در این رویداد حضور یافت. وی در گفت وگویی با خبرنگار علمی سرگرمی برای همه از دستاورد های کشورش در حوزه دولت الکترونیک فناوری اطلاعات امنیت سایبری و مدیریت داده ها گفت.
حضور بنگلادش در INOTEX ۲۰۲۵؛ نمایش نوآوری های دولتی دیجیتال
چودری با اشاره به اهمیت این نمایشگاه گفت: «ما به عنوان عضوی از سازمان دی۸ توسط دولت ایران دعوت شدیم تا در این رویداد شرکت کنیم. فرصت مغتنمی بود تا برخی از دستاورد های کشورمان در حوزه فناوری اطلاعات را معرفی کنیم. بنگلادش در سال های اخیر در زمینه تحول دیجیتال گام های بلندی برداشته و امروز ارائه حدود ۸۰۰۰ خدمت دولتی به شکل الکترونیکی ممکن شده است.»
وی با تأکید بر رویکرد دولت بنگلادش برای تحقق «حکمرانی خوب» افزود: «رسیدن به حکمرانی خوب نیازمند پیاده سازی دولت الکترونیک است. ما در مسیر آماده سازی کشور برای انقلاب صنعتی چهارم در حال توسعه زیرساخت هایی در حوزه امنیت سایبری تحلیل داده اینترنت اشیاء و سایر فناوری های نوظهور هستیم.»
«سروکخا»: سیستم ملی واکسیناسیون بنگلادش
چودری در پاسخ به سؤالی درباره محصولات خاص توسعه یافته در کشورش به سامانه جامع واکسیناسیون کرونا اشاره کرد و گفت: «در دوران پاندمی کووید-۱۹ سیستم بومی “سروکخا” (Surokkha) را طراحی و اجرا کردیم. این واژه در زبان بنگالی به معنای ایمنی و حفاظت است. این سامانه تمام فرآیند های مربوط به واکسیناسیون بیش از ۱۴۰ میلیون نفر از جمعیت کشور را مدیریت کرد؛ از زمان بندی نوبت ها گرفته تا صدور گواهی نامه واکسن ارسال پیامک ها توزیع واکسن پس از واردات و حتی ثبت اطلاعات مربوط به سایر واکسن ها.»
توسعه سکو های هوشمند مدیریت دولتی
چودری ادامه داد: «تمام این سامانه ها شامل سیستم های مدیریت کمک های دولتی (Central Aid Management System) سامانه های هوشمند مدیریت اداری پیام رسان داخلی سامانه بازرسی آموزش کارکنان و سیستم های اطلاعاتی همگی توسط برنامه نویسان داخلی کشورمان توسعه یافته اند. این زیرساخت ها امکان دیجیتالی سازی و هوشمندسازی کامل ادارات دولتی را فراهم می سازند.»
سکوی ملی مدیریت بودجه: iBAS++
یکی از دیگر پروژه های کلیدی بنگلادش سامانه iBAS++ (Integrated Budget and Accounting System Plus Plus) است که برای مدیریت کامل سیستم بودجه ریزی و حسابداری دولت به کار می رود. به گفته چودری این سامانه بخش های مختلف هزینه کرد دولت را به صورت یکپارچه و شفاف پایش و کنترل می کند.
چارچوب پورتال ملی؛ دسترسی دیجیتال برای ۱۷۱ میلیون نفر
چودری با افتخار از پروژه گسترده دیگری گفت: «تمام نهاد های دولتی بنگلادش از بالاترین سطح تا پایین ترین واحد های اداری از ریاست جمهوری تا دفاتر محلی در سطح روستا دارای پورتال های اختصاصی در چارچوبی مشترک موسوم به National Portal Framework هستند. بیش از ۵۵٬۰۰۰ پورتال فعال وجود دارد که در یک سامانه مرکزی متصل هستند و خدمات متنوعی را به ۱۷۱ میلیون شهروند ارائه می دهند. این پروژه از جمله نمونه های موفق شفاف سازی دسترس پذیری و خدمات رسانی دیجیتال محسوب می شود.»
فرصتی برای تبادل دانش در INOTEX
در خصوص دستاورد های حضور در اینوتکس چودری اظهار داشت: «در طول نمایشگاه جلسات متعددی با فعالان صنعتی ایران برگزار کردیم و در مورد حوزه های تخصصی خود به تبادل اطلاعات پرداختیم. آنها نیز تخصص های خود را شرح دادند. برخی از شرکت ها و مسئولان ایرانی با ما تبادل اطلاعات و تماس داشتند. این نمایشگاه فرصت مغتنمی برای ارزیابی توانمندی های خود و نیز ایجاد همکاری های بین المللی بود.»
وی گفت: «در مجموع اینوتکس ۲۰۲۵ برای ما تجربه ای ارزشمند بود. در نظر شخصی من هر کشوری باید از چنین فرصت هایی برای تبادل فناوری ایده و نوآوری استفاده کند.»
در پایان تجربه کشور های مختلف به ویژه بنگلادش در زمینه های فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک می تواند به عنوان الگویی برای ایران در مسیر پیشرفت دیجیتالی و تحقق انقلاب صنعتی چهارم مطرح باشد.
بنگلادش با سرمایه گذاری های گسترده در حوزه فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک همچنان به عنوان یک مدل پیشرفته در استفاده از فناوری های دیجیتال شناخته می شود. پروژه هایی همچون سامانه “سروکخا” و “iBAS++” نمایانگر اراده قوی این کشور در ارتقاء شفافیت دسترس پذیری و امنیت در ارائه خدمات دولتی هستند.
کشور ما نیز می تواند از این تجارب برای توسعه زیرساخت های دیجیتال بهبود حکمرانی و تسهیل دسترسی به خدمات عمومی استفاده کند.
شنیدن و یادگیری از داستان های موفق کشور های دیگر در زمینه علم و فناوری نه تنها به تقویت بینش ما در زمینه های نوآوری کمک می کند بلکه می تواند زمینه ساز همکاری های بین المللی و تبادل دانش شود. این تبادل تجربیات می تواند به ویژه در حوزه های امنیت سایبری دولت الکترونیک و فناوری های نوظهور ایران را در مسیر رشد و پیشرفت در سطح جهانی قرار دهد. در واقع بهره گیری از نوآوری های دیجیتال و ساختن زیرساخت های مرتبط می تواند تأثیرات مثبتی در بهبود کیفیت زندگی مردم و ارتقای جایگاه ایران در عرصه فناوری های جهانی داشته باشد.
انتهای پیام/