فرهنگ، مضرب مشترک انسانیت – سرگرمی برای همه

فرهنگ فصل مشترک وجه تمایز انسان بودن و نحوه حضور انسان در جهان است. اخلاق و دینداری، عرفان و اشراق و سلوک عرفانی، روشنفکری و حکمت های لجن جویی، کشش ها و کردارها، فراز و نشیب های خلاقانه ذوقی، زیبایی شناختی و هنری، دانش علمی، عملی و فنی همه در یک جا. آنها نمونه هایی از فرهنگ و حضور فرهنگی بشر در جهان بوده، هستند و خواهند بود. هر توصیف و تعریفی که از هستی و انسان و انسان بودن و نحوه هستی انسان داده شود، چه موجودی ابزارساز، چه حیوانی اعتباربخش. ساکن عاقل و باهوش، دال و نماد، چند زبانه (چند زبان) و از انواع زبان های مفهومی و غیرمفهومی و بسیاری توصیفات و تعاریف دیگر از این دست استفاده می کند که تاریخ و مسیر فرهنگ همگی مقدم بر همه آنهاست. وجود و حضور فرهنگی انسان در جهان. نگاه حکیمانه و حکیمانه فردوسی به فرهنگ و نظرات عمیق و ژرف نگر او را در شرح فرهنگ;

از عاقل بپرس بعد قضاوت کن

کدام «فرهنگ» بهتر بود یا نه؟

او اینگونه پاسخ راهنمای تور را داد

«فرهنگ» بودن، گوهر فزون است

که فرهنگ آرایش جان بود

صحبت کردن در مورد آن آسان بود

گوهر بی هنر و تنبل است

بگذار فرهنگ سالم باشد

متأسفانه بین ما و این نوع نگاه ها و فرهنگ ها و درک اصیل و عمیق و اخلاقی این شیوه زندگی که فردوسی حکیم و فرزانه از آن صحبت کرده است، فاصله بسیار است. دوری و جدایی غم انگیز. بسیار غم انگیز است که در شهرها و زادگاه های خود به نام فرهنگ نه گرم و صمیمی و نه گرم و صمیمی با مشارکت و حضور مردم پشتون جشن می گیریم و آنان را گرامی می داریم.

سالگرد فرهنگی شهر هشتگرد بر همه شهروندان هشتگردی، باغ ها، تاکستان ها، چنارهای رنگارنگ و مزارع حاصلخیز و پربرکت شهر ساوجبلگ که در قدیم به چشمه های پرآب شهرت داشت، خجسته باد. و نهرهای سرد و تمیز، رودخانه های فصلی آن و نام ساوجبلاگ نیز نشان دهنده این ویژگی است. دشت های رای و ورامین دامن به وسعت گهواره ای است در دشت های وسیع و حاصلخیز که فراتر از استان زنجان و قزوین تا استان البرز قرار دارد. کاروانسرای سفیان ینگ در شهر امام هشتگرد، همچون دیگر کاروانسراهای ایرانی، رگ و رگ های ارتباط و تجارت، تجارت چند جانبه و چندکاره در تاریخ، فرهنگ، جامعه و دنیای ما ایرانیان بوده است.

این تنها شناسنامه هویت ساوج بلاغیان و هشتگردیان نیست. در غرب شهرستان هشتگرد و شهرستان ساوج بلاغ یکی از غنی ترین و باستانی ترین محوطه های باستانی کشورمان قرار دارد که از هزاره های نوسنگی تا پسین، گاه و بی گاه، تاریخ و فرهنگ ملت ما و کشورمان همچنان در آن وجود دارد. . نهفته در لایه ها و نهشته های کهن و نهفته و همچنان با انتخاب باستان شناسی می توان جهان تاریخ و فرهنگ را از آنها بیرون آورد. جناب آقای دکتر یوسف مجیدزاده باستان شناس بنام و مجرب کشور هر کجا که هستند زنده و سلامت باشند. طومار کاتور دو دهه و نیم پیش با تیمی از باستان شناسان مجرب کشور، حفاری عظیمی را در خاک ازبکستان افتتاح کرد که برداشت دستاوردهای آنها بسیار زیاد و بی نظیر بود. سایت ازبکستان شناسنامه شهر، ناحیه و استان مملو از فرهنگ و تاریخ، آثار و اسناد تاریخی و شواهد باستان شناسی است.

البته و البته هر روز یک روز فرهنگی است. نوزاد انسان پیشاپیش چشمان خود را به روی دنیایی از استعدادها و امکانات فرهنگی گسترده و منحصر به فرد باز می کند. ما مردمان فرهنگی و فرهنگی پذیرا و فرهنگ ساز هستیم. ما فرا خوانده شده ایم تا با اقدامات سازنده و خلاق خود جامعه و دنیای انسانی خود را بسازیم و شکل دهیم. همه ما در فرهنگ به دنیا آمده ایم، در فرهنگ زندگی می کنیم و در فرهنگ چشمان خود را به روی جهان می بندیم. دین نیز جهان زیست اقلیمی و فرهنگی ما از امر مقدس و مبدأ و سرچشمه هستی، حکمت و حکمت و معنا و معرفت و حقیقت و غایت وجود و نبودن ما در جهان را نشان می دهد. جهان نوع اقتصاد و سبک زندگی ما، سلیقه و زیبایی ماست. تمایلات فکری، کنش‌ها، سلیقه‌ها و فراز و نشیب‌های ما از هر جنس، گونه، شکل و نوع و در هر سطح و عمقی، همه تحت مفهوم فرهنگ و حضور فرهنگی انسان در جهان تعریف می‌شوند.

آسیب به فرهنگ، تحقیر و تضعیف فرهنگ و تنزیل، تحقیر و تحقیر و تحقیر مردم را به دنبال داشت. از سوی دیگر، شکوفایی فرهنگ موجب شکوفایی و درخشش سایر عرصه های زندگی شده است. نظافت، زیبایی، نظم، اخلاق، ادب و عادت به درست زیستن، احساس مسئولیت در قبال سرنوشت خود و دیگران، رعایت قانون، خلاقیت و اراده، عزم، عمل و تلاش برای زندگی آبرومندانه و آبرومندانه، عادلانه و با عزت. زندگی درستکار زندگی کن، قضاوت کن و تلاش کن. تعریف آزادی تحت مسئولیت و قانون در برابر عدالت همه از مصادیق فرهنگ و زیست فرهنگ است و حضور با شور و نشاط خلاقیت و فرهنگ انسان است.

نباید روزهای فرهنگی را زیر سقف و ساختمان این نهاد و آن سازمان های اداری و کشوری ببندیم. بیایید آنها را کلیشه ای نکنیم. آنها را به داخل مردم ببریم. آنها را در شادی و اشتیاق شهروندان نگه داریم. آنگاه شیرینی ثمرات و برکات آنان را در همبستگی اجتماعی و وحدت ملی خواهیم دید و می چشیم. در زیر آسمان شهرهایمان، روزها و سالگردهای فرهنگ را در میان دست و پای شهروندان شهرهایمان گرامی بداریم. کسی که خانه خود را دوست دارد و به آن احترام می گذارد، خانه همسایه خود را نیز دوست دارد و به آن احترام می گذارد. سوره ها و سوره های شیرین، عالی و اصیل، آزادانه و بی بند و بار چون عطری مطبوع بر بال های نرم نسیم و باد به سرزمین های اطراف می پرند و در شب های دل انگیز ساکن می شوند. نتیجه گیری خوبی است که بگوییم «فرهنگ» عامل مشترک همه الگوها و مظاهر انسانیت ما در جهان است.

* خطاب دکتر حکمت الله ملاصالحی (استاد دانشگاه تهران و عضو هیأت امنای بنیاد ایران شناسی) به مناسبت 26 آذر روز فرهنگی شهر هشتگرد.

6565