جایگزینی شرط ارائه مقاله در رساله های دکتری دانشگاه آزاد

دانشگاه آزاد اسلامی با حذف شرط اجباری ارائه مقاله برای دفاع دکتری تاییدیه پیش‌دفاع و شرکت در کنفرانس‌ها را به عنوان جایگزین معرفی کرده است تا فرآیند دفاع رساله تسهیل شود.

ایران پیپر | کتاب | مقاله

تغییرات اخیر در آیین‌نامه دفاع رساله دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی نقطه عطفی برای دانشجویان این مقطع محسوب می‌شود. پیش از این ارائه حداقل یک یا دو مقاله علمی پژوهشی (معمولاً ISI یا ISC) به عنوان یکی از شروط اصلی برای کسب مجوز دفاع از رساله دکتری مطرح بود که گاهی فرآیند فارغ‌التحصیلی را با چالش‌ها و تأخیرهایی مواجه می‌کرد. بخشنامه جدید دانشگاه آزاد با هدف انعطاف‌پذیری بیشتر و شناسایی انواع متنوع‌تری از فعالیت‌های علمی پژوهشی دانشجویان امکان جایگزینی این شرط را فراهم آورده است. این رویکرد نه تنها فشار ناشی از الزام به چاپ مقاله در مجلات خاص را کاهش می‌دهد بلکه مسیرهای متعددی را برای اثبات توانمندی پژوهشی دانشجویان باز می‌کند و به آن‌ها اجازه می‌دهد بر فعالیت‌هایی تمرکز کنند که با ماهیت پژوهش و رشته تحصیلی آن‌ها همخوانی بیشتری دارد. این تحول نشان‌دهنده درک دانشگاه از ضرورت به‌روزرسانی مقررات آموزشی و پژوهشی متناسب با نیازهای جامعه علمی و پژوهشگران است.

حذف شرط مقاله برای دفاع دکتری دانشگاه آزاد

بر اساس بخشنامه جدید صادر شده از سوی دانشگاه آزاد اسلامی شرط اجباری و منحصر به فرد ارائه مقاله علمی پژوهشی (مانند مقالات ISI یا ISC) برای دانشجویان مقطع دکتری جهت اخذ مجوز دفاع از رساله حذف شده است. این به آن معنا نیست که فعالیت پژوهشی و انتشار نتایج آن بی‌اهمیت تلقی می‌شود بلکه الزام صرف به قالب “مقاله” برداشته شده و امکان جایگزینی آن با سایر فعالیت‌های علمی معادل فراهم آمده است. هدف اصلی این تغییر تسهیل فرآیند دفاع برای دانشجویانی است که ممکن است به دلایل مختلف (مانند طولانی بودن فرآیند داوری مجلات ماهیت پژوهش که کمتر به انتشار مقاله منجر می‌شود یا تمرکز بر سایر خروجی‌های علمی) در چاپ مقاله با مشکل مواجه شوند. این بخشنامه رویکردی منعطف‌تر را در پیش گرفته و به دانشجو اجازه می‌دهد با ارائه ترکیبی از فعالیت‌های پژوهشی دیگر معیار لازم برای دفاع را احراز کند. این اقدام گامی در جهت همسوسازی مقررات دانشگاه با واقعیت‌های عرصه پژوهش در رشته‌ها و حوزه‌های مختلف محسوب می‌شود.

جایگزین های شرط مقاله در رساله دکتری دانشگاه آزاد

بخشنامه جدید دانشگاه آزاد اسلامی مجموعه‌ای از فعالیت‌های علمی پژوهشی را به عنوان جایگزین ارائه مقاله برای دفاع از رساله دکتری معرفی کرده است. این جایگزین‌ها شامل طیف وسیعی از دستاوردهای پژوهشی هستند که نشان‌دهنده تلاش و توانمندی دانشجو در حوزه تخصصی خود می‌باشند. از جمله مهم‌ترین این جایگزین‌ها می‌توان به کسب تأییدیه موفقیت‌آمیز در مرحله پیش‌دفاع رساله دکتری اشاره کرد که خود نشان‌دهنده پیشرفت قابل قبول و کیفیت پژوهش انجام شده است. علاوه بر این شرکت فعال و ارائه دستاوردهای پژوهشی در کنفرانس‌ها و همایش‌های علمی معتبر چه در سطح ملی و چه در سطح بین‌المللی می‌تواند به عنوان بخشی از امتیازات لازم برای دفاع بدون مقاله محسوب شود. بسته به سطح و اعتبار کنفرانس (بین‌المللی ملی) نوع ارائه (سخنرانی پوستر) و وضعیت انتشار در مجموعه مقالات امتیاز متفاوتی به این فعالیت‌ها تعلق می‌گیرد. همچنین در برخی رشته‌ها ثبت اختراع تألیف کتاب یا فصل کتاب تخصصی مرتبط با موضوع رساله یا حتی تولید نرم‌افزار و محصولات فناورانه نیز می‌تواند در چارچوب این بخشنامه به عنوان فعالیت علمی جایگزین مورد پذیرش قرار گیرد. این تنوع در گزینه‌های جایگزین به دانشجو امکان می‌دهد متناسب با ماهیت پژوهش خود و فرصت‌های موجود مسیر مناسب برای احراز شرط پژوهشی دفاع را انتخاب کند.

بخشنامه جدید رساله دکتری دانشگاه آزاد

بخشنامه جدید رساله دکتری دانشگاه آزاد اسلامی سندی رسمی است که چارچوب و مقررات ناظر بر فرآیند پژوهش و دفاع در این مقطع تحصیلی را به‌روزرسانی کرده است. این بخشنامه که معمولاً از طریق معاونت پژوهش و فناوری یا معاونت آموزشی دانشگاه به واحدهای مختلف ابلاغ می‌شود شامل مفاد متعددی پیرامون مراحل مختلف رساله از تصویب پروپوزال تا برگزاری جلسه دفاع نهایی است. یکی از مهم‌ترین بخش‌های این بخشنامه همان‌طور که اشاره شد مربوط به شرایط احراز دستاورد پژوهشی برای دفاع است که در آن امکان جایگزینی شرط مقاله با مجموعه‌ای از فعالیت‌های علمی دیگر به تفصیل بیان شده است. این سند رسمی جزئیات مربوط به امتیازدهی به هر یک از فعالیت‌های جایگزین (مانند پیش‌دفاع کنفرانس ثبت اختراع و…) حداقل امتیاز مورد نیاز برای دفاع بدون مقاله و فرآیندهای اداری و کمیته‌های مسئول بررسی و تأیید این فعالیت‌ها را مشخص می‌کند. هدف از انتشار این بخشنامه ایجاد شفافیت در فرآیند دفاع کاهش ابهامات برای دانشجویان و اعضای هیئت علمی و اطمینان از اعمال یکپارچه مقررات در تمامی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی است. دسترسی به متن کامل این بخشنامه برای تمامی دانشجویان و اساتید ذینفع از اهمیت بالایی برخوردار است.

جزییات بخشنامه جایگزینی مقاله دکتری

بخشنامه جایگزینی مقاله دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی جزئیات دقیقی را در خصوص نحوه محاسبه و پذیرش فعالیت‌های علمی جایگزین ارائه می‌دهد. این بخشنامه معمولاً شامل یک جدول امتیازدهی است که در آن انواع مختلف فعالیت‌های پژوهشی و معادل امتیازی هر یک مشخص شده است. به عنوان مثال ممکن است برای کسب تأییدیه در مرحله پیش‌دفاع رساله امتیاز مشخصی در نظر گرفته شود. شرکت و ارائه مقاله به صورت سخنرانی در کنفرانس‌های بین‌المللی معتبر امتیاز بالاتری نسبت به ارائه پوستر در همان سطح یا ارائه در کنفرانس‌های ملی داشته باشد. ثبت اختراع ملی یا بین‌المللی تألیف یا ترجمه کتاب تخصصی مرتبط با رساله یا انتشار فصل در کتاب‌های معتبر نیز هر یک دارای امتیازات مشخصی هستند. بخشنامه حداقل مجموع امتیاز لازم از این فعالیت‌های جایگزین را برای کسب مجوز دفاع بدون ارائه مقاله تعیین می‌کند. همچنین فرآیند تأیید این فعالیت‌ها نیز در بخشنامه تشریح می‌شود؛ معمولاً دانشجو باید مستندات مربوط به فعالیت‌های خود را به گروه آموزشی و سپس به شورای پژوهشی دانشکده ارائه دهد تا پس از بررسی و تأیید مطابقت آن‌ها با ضوابط امتیازات مربوطه محاسبه و مجوز دفاع صادر شود. دقت در مطالعه این جزئیات برای دانشجویانی که قصد استفاده از این تسهیلات را دارند ضروری است.

شرایط جدید دفاع از رساله دکتری بدون مقاله

با اجرای بخشنامه جدید شرایط دفاع از رساله دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی برای دانشجویانی که از گزینه جایگزینی مقاله استفاده می‌کنند تغییر کرده است. اصلی‌ترین شرط همانند گذشته تکمیل پژوهش رساله و کسب تأییدیه از استاد راهنما و اعضای کمیته رساله مبنی بر آمادگی برای دفاع است. علاوه بر این دانشجو باید در آزمون جامع دکتری موفق شده باشد. تفاوت اصلی در بخش الزامات پژوهشی پیش از دفاع است. به جای ارائه مقالات چاپ شده یا پذیرفته شده در مجلات علمی دانشجو باید مجموعه‌ای از فعالیت‌های علمی جایگزین را ارائه دهد که بر اساس جدول امتیازدهی بخشنامه جدید حداقل امتیاز لازم برای دفاع بدون مقاله را کسب کرده باشد. این فعالیت‌ها باید مرتبط با موضوع رساله بوده و مورد تأیید کمیته‌های علمی مربوطه در دانشگاه قرار گیرند. بنابراین دانشجو ملزم است مستندات دقیق و قابل استناد از دستاوردهای پژوهشی خود مانند گواهی شرکت و ارائه در کنفرانس‌ها تأییدیه پیش‌دفاع گواهی ثبت اختراع و… را جمع‌آوری و ارائه نماید. احراز این مجموعه شرایط جدید به دانشجو امکان می‌دهد بدون نیاز به انتظار برای فرآیند طولانی چاپ مقاله برای دفاع از رساله خود اقدام کند.

مفاد آیین نامه جدید رساله دکتری

آیین‌نامه جدید رساله دکتری دانشگاه آزاد اسلامی مجموعه‌ای از مقررات جامع را شامل می‌شود که تمامی مراحل دوره دکتری پژوهش‌محور را تحت پوشش قرار می‌دهد. این آیین‌نامه صرفاً به موضوع جایگزینی مقاله محدود نمی‌شود بلکه به جنبه‌های مختلف دیگری نیز می‌پردازد. از جمله مفاد کلیدی این آیین‌نامه می‌توان به مواردی مانند شرایط و فرآیند تصویب پروپوزال رساله ترکیب و وظایف کمیته رساله (شامل استاد راهنما مشاور و داوران داخلی و خارجی) برگزاری مرحله پیش‌دفاع و اهمیت آن و همچنین فرآیند ارزیابی نهایی و دفاع از رساله اشاره کرد. در این آیین‌نامه نقش و مسئولیت‌های استاد راهنما و مشاور در هدایت دانشجو و همچنین وظایف اعضای کمیته رساله در ارزیابی پیشرفت و کیفیت پژوهش به‌وضوح تبیین شده است. بخشی از آیین‌نامه به نحوه ارزیابی دستاوردهای پژوهشی اختصاص دارد که در آن علاوه بر اشاره به امکان ارائه مقاله به تفصیل به معرفی و نحوه امتیازدهی فعالیت‌های علمی جایگزین پرداخته شده است. این آیین‌نامه همچنین ممکن است شامل مقرراتی در خصوص مدت مجاز تحصیل تمدید سنوات و شرایط انصراف یا اخراج نیز باشد. مطالعه دقیق تمامی فصول و بندهای این آیین‌نامه برای دانشجویان و اساتید مقطع دکتری ضروری است تا از تمامی حقوق و تکالیف خود مطلع شوند.

جایگزینی شرط ارائه مقاله در رساله های دکتری دانشگاه آزاد

تفاوت آیین نامه قدیم و جدید رساله دکتری

تفاوت اصلی و محوری میان آیین‌نامه قدیم و جدید رساله دکتری دانشگاه آزاد اسلامی در بخش مربوط به الزامات پژوهشی برای دفاع نهفته است. در آیین‌نامه قدیم معمولاً شرط مشخص و غالباً اجباری برای ارائه یک یا دو مقاله علمی پژوهشی (با درجه اعتبار مشخص مانند ISI یا ISC) وجود داشت و بدون احراز این شرط دانشجو امکان اخذ مجوز دفاع را نداشت. این رویکرد اگرچه بر اهمیت انتشار نتایج پژوهش تأکید داشت اما گاهی به دلیل محدودیت‌ها و زمان‌بر بودن فرآیند چاپ مقاله منجر به طولانی شدن دوره تحصیل و تأخیر در دفاع می‌شد. در مقابل آیین‌نامه جدید با رویکردی منعطف‌تر شرط اجباری مقاله را حذف کرده و امکان جایگزینی آن را با مجموعه‌ای از فعالیت‌های علمی متنوع فراهم آورده است. این فعالیت‌ها شامل پیش‌دفاع موفق ارائه در کنفرانس‌ها ثبت اختراع و سایر دستاوردهای پژوهشی است که هر یک بر اساس یک سیستم امتیازدهی مشخص مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. تفاوت دیگر ممکن است در وزن و اهمیت پیش‌دفاع باشد که در آیین‌نامه جدید نقش پررنگ‌تری در فرآیند ارزیابی و حتی به عنوان یک جایگزین امتیازآور ایفا می‌کند. این تغییر نشان‌دهنده گذار از یک معیار واحد و سخت‌گیرانه به سمت پذیرش طیف گسترده‌تری از خروجی‌های پژوهشی است.

فعالیت های علمی جایگزین مقاله برای دفاع

مجموعه فعالیت‌های علمی که بر اساس بخشنامه جدید دانشگاه آزاد اسلامی می‌توانند جایگزین ارائه مقاله برای دفاع از رساله دکتری شوند متنوع هستند و با هدف پوشش دادن انواع دستاوردهای پژوهشی در رشته‌های مختلف تعیین شده‌اند. یکی از اصلی‌ترین این فعالیت‌ها کسب امتیاز لازم از مرحله پیش‌دفاع رساله است که نشان‌دهنده کیفیت و پیشرفت مناسب پژوهش در نیمه راه است. ارائه نتایج پژوهش در قالب سخنرانی یا پوستر در کنفرانس‌ها و همایش‌های علمی معتبر چه در داخل کشور و چه در سطح بین‌المللی از دیگر گزینه‌های مهم است. اعتبار و سطح کنفرانس در میزان امتیازی که به این فعالیت تعلق می‌گیرد مؤثر است. علاوه بر این در رشته‌های فنی و مهندسی هنر و علوم کاربردی فعالیت‌هایی نظیر ثبت اختراع (Patenting) تولید نرم‌افزار کاربردی خلق آثار هنری یا طراحی‌های نوآورانه و ساخت نمونه‌های اولیه (Prototype) نیز می‌توانند به عنوان فعالیت‌های علمی معادل مورد پذیرش قرار گیرند مشروط بر اینکه مستندات کافی و تأییدیه مراجع ذی‌صلاح را داشته باشند. همچنین تألیف یا ترجمه کتاب تخصصی یا نگارش فصلی از یک کتاب علمی مرتبط با موضوع رساله نیز می‌تواند در این مجموعه جای گیرد. این فهرست متنوع به دانشجو اجازه می‌دهد تا متناسب با ماهیت کار پژوهشی خود و پتانسیل‌های رشته تخصصی دستاوردهای خود را به شکلی ارائه دهد که مورد پذیرش دانشگاه قرار گیرد.

نحوه محاسبه و پذیرش فعالیت های جایگزین

فرآیند محاسبه و پذیرش فعالیت‌های علمی جایگزین مقاله برای دفاع دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس یک سیستم امتیازدهی مدون صورت می‌گیرد. بخشنامه مربوطه شامل جدولی است که در آن برای هر نوع فعالیت علمی (مانند پیش‌دفاع انواع کنفرانس‌ها ثبت اختراع کتاب و…) امتیاز مشخصی بر اساس سطح و اعتبار آن فعالیت (مثلاً بین‌المللی در مقابل ملی سخنرانی در مقابل پوستر) تعیین شده است. دانشجو پس از تکمیل فعالیت‌های پژوهشی و کسب دستاوردهای مورد نظر باید مستندات مربوط به هر یک از این فعالیت‌ها را جمع‌آوری کند. این مستندات شامل گواهی پذیرش و ارائه مقاله در کنفرانس گواهی شرکت در کنفرانس مستندات ثبت اختراع اطلاعات مربوط به کتاب یا فصل کتاب منتشر شده و تأییدیه موفقیت‌آمیز پیش‌دفاع است. سپس دانشجو باید درخواست خود را برای دفاع بدون مقاله به همراه این مستندات به گروه آموزشی و دانشکده مربوطه ارائه دهد. یک کمیته تخصصی در دانشکده (معمولاً شورای پژوهشی دانشکده یا کمیته‌ای متشکل از اساتید مرتبط) وظیفه بررسی مستندات تأیید اعتبار فعالیت‌ها و محاسبه مجموع امتیازات کسب شده توسط دانشجو را بر عهده دارد. در صورتی که مجموع امتیازات کسب شده از فعالیت‌های جایگزین به حد نصاب تعیین شده در بخشنامه برسد و کیفیت این فعالیت‌ها مورد تأیید قرار گیرد مجوز دفاع از رساله برای دانشجو صادر خواهد شد.

تاریخ اجرای بخشنامه جایگزینی مقاله

بخشنامه مربوط به جایگزینی شرط مقاله برای دفاع از رساله دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی دارای تاریخ اجرای مشخصی است که از زمان ابلاغ و لازم‌الاجرا شدن آن دانشجویان می‌توانند از مفاد آن بهره‌مند شوند. معمولاً در متن بخشنامه رسمی تاریخ دقیق تصویب و ابلاغ ذکر می‌شود. این تاریخ نشان‌دهنده زمانی است که مقررات جدید جایگزین مقررات قبلی شده و قابلیت اجرایی پیدا کرده‌اند. اهمیت تاریخ اجرا از آن جهت است که مشخص می‌کند کدام دسته از دانشجویان مشمول این بخشنامه می‌شوند. در اغلب موارد چنین بخشنامه‌هایی عطف به ماسبق می‌شوند به این معنی که دانشجویانی که پیش از تاریخ ابلاغ نیز مشغول به تحصیل بوده‌اند اما هنوز موفق به دفاع از رساله خود نشده‌اند می‌توانند از تسهیلات و شرایط جدید بهره‌مند شوند. با این حال برای اطمینان کامل لازم است به متن رسمی بخشنامه مراجعه شود تا مشخص گردد آیا تاریخ اجرا شامل تمامی دانشجویان حاضر در مقطع دکتری می‌شود یا صرفاً دانشجویانی که از تاریخ مشخصی به بعد وارد این مقطع شده‌اند. اطلاع از تاریخ دقیق اجرا برای برنامه‌ریزی دفاع و ارائه مستندات فعالیت‌های جایگزین حائز اهمیت است.

مشمولین بخشنامه جدید رساله دکتری

مشمولین بخشنامه جدید رساله دکتری که امکان جایگزینی شرط مقاله برای دفاع را فراهم می‌آورد عموماً شامل تمامی دانشجویان مقطع دکتری تخصصی (Ph.D.) در دانشگاه آزاد اسلامی می‌شوند که در زمان ابلاغ بخشنامه در حال تحصیل بوده‌اند و هنوز موفق به دفاع از رساله خود نشده‌اند. این شامل دانشجویانی است که پروپوزال خود را تصویب کرده‌اند در حال انجام پژوهش رساله هستند یا حتی پژوهش خود را به اتمام رسانده‌اند اما به دلیل عدم احراز شرط مقاله بر اساس آیین‌نامه قبلی موفق به دفاع نشده‌اند. بنابراین این بخشنامه نه تنها برای دانشجویان ورودی جدید بلکه برای دانشجویان قدیمی‌تر نیز که در سنوات مجاز تحصیلی قرار دارند فرصت جدیدی برای اتمام تحصیل و دفاع از رساله ایجاد می‌کند. با این حال همانطور که در بخش تاریخ اجرا ذکر شد لازم است به متن رسمی بخشنامه مراجعه شود تا از هرگونه محدودیت احتمالی در خصوص ورودی‌های خاص یا دانشجویانی که از سنوات مجاز تحصیل خارج شده‌اند اطمینان حاصل شود. در حالت کلی هدف از اینگونه تسهیلات کمک به دانشجویان برای اتمام موفقیت‌آمیز دوره دکتری و کاهش مدت زمان توقف در مرحله دفاع است.

مراحل اقدام برای دفاع بدون مقاله

دانشجویانی که مایل به استفاده از تسهیلات بخشنامه جدید و دفاع از رساله دکتری بدون ارائه مقاله هستند باید مراحل مشخصی را طی کنند. اولین گام اطمینان از مشمول بودن بر اساس تاریخ ورود یا وضعیت تحصیلی است. سپس دانشجو باید فعالیت‌های علمی جایگزین مورد قبول بخشنامه را انجام داده و مستندات مربوط به آن‌ها را جمع‌آوری کند. این مستندات باید دقیق و قابل استناد باشند (مانند گواهی رسمی شرکت و ارائه در کنفرانس تأییدیه پیش‌دفاع مدارک ثبت اختراع و…). پس از اطمینان از کسب حداقل امتیاز لازم بر اساس جدول امتیازدهی بخشنامه دانشجو باید درخواست رسمی خود مبنی بر آمادگی برای دفاع با استفاده از فعالیت‌های جایگزین را به گروه آموزشی مربوطه ارائه دهد. این درخواست معمولاً همراه با فرم‌های مشخص و مستندات فعالیت‌های علمی است. گروه آموزشی پس از بررسی اولیه مدارک را به کمیته یا شورای پژوهشی دانشکده ارسال می‌کند. این کمیته مسئول بررسی دقیق مستندات تأیید اعتبار فعالیت‌ها محاسبه امتیازات و اطمینان از احراز شرایط لازم بر اساس بخشنامه است. در صورت تأیید نهایی توسط این کمیته و سایر مراجع ذی‌صلاح در دانشگاه مجوز دفاع از رساله برای دانشجو صادر خواهد شد و دانشجو می‌تواند با هماهنگی استاد راهنما و دانشکده نسبت به تعیین زمان جلسه دفاع اقدام نماید.

مزایای اجرای بخشنامه جدید

اجرای بخشنامه جدید جایگزینی شرط مقاله برای دفاع دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی مزایای متعددی را برای دانشجویان اعضای هیئت علمی و خود دانشگاه به همراه دارد. برای دانشجویان اصلی‌ترین مزیت کاهش فشار و استرس ناشی از الزام به چاپ مقاله در مجلات خاص و تسریع در فرآیند فارغ‌التحصیلی است. این بخشنامه به دانشجویانی که پژوهش آن‌ها ماهیت کاربردی یا میان‌رشته‌ای دارد و ممکن است کمتر به انتشار مقاله در مجلات سنتی منجر شود امکان می‌دهد تا دستاوردهای خود را از طریق مسیرهای جایگزین اثبات کنند. این انعطاف‌پذیری به دانشجو اجازه می‌دهد تا انرژی و زمان خود را به جای انتظار برای فرآیندهای طولانی داوری صرف تکمیل با کیفیت رساله و سایر فعالیت‌های علمی مفید نماید. برای اعضای هیئت علمی این بخشنامه می‌تواند به کاهش حجم کاری مرتبط با پیگیری چاپ مقالات دانشجویان کمک کرده و امکان تمرکز بیشتر بر کیفیت علمی رساله‌ها را فراهم آورد. برای دانشگاه نیز این رویکرد منجر به کاهش میانگین مدت زمان تحصیل دانشجویان دکتری افزایش نرخ فارغ‌التحصیلی و به رسمیت شناختن طیف وسیع‌تری از خروجی‌های پژوهشی دانشجویان می‌شود که می‌تواند به ارتقای جایگاه علمی و پژوهشی دانشگاه در حوزه‌های متنوع کمک کند.

لینک دسترسی به بخشنامه رسمی

برای دسترسی به متن رسمی و کامل بخشنامه جدید جایگزینی شرط مقاله برای دفاع از رساله دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی دانشجویان و اساتید می‌توانند به منابع رسمی دانشگاه مراجعه کنند. معمولاً این بخشنامه‌ها و آیین‌نامه‌ها از طریق وب‌سایت رسمی دانشگاه آزاد اسلامی به‌خصوص در بخش‌های مربوط به معاونت پژوهش و فناوری معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی یا مرکز حوزه ریاست و روابط عمومی منتشر می‌شوند. همچنین واحدهای دانشگاهی مختلف نیز ممکن است متن بخشنامه را در وب‌سایت‌های داخلی خود یا در پرتال‌های دانشجویی قرار دهند. دانشجویان می‌توانند با مراجعه به بخش بخشنامه‌ها آیین‌نامه‌ها یا اطلاعیه‌های آموزشی و پژوهشی در وب‌سایت واحد دانشگاهی محل تحصیل خود به دنبال سند رسمی این بخشنامه باشند. در صورت عدم دسترسی آنلاین مراجعه حضوری به دفتر آموزش یا پژوهش دانشکده یا واحد دانشگاهی نیز می‌تواند راهگشا باشد. توصیه می‌شود برای اطمینان از صحت و به‌روز بودن اطلاعات همیشه به نسخه‌های رسمی و منتشر شده توسط مراجع ذی‌صلاح در دانشگاه مراجعه شود.

آیا شرط ارائه مقاله ISI برای دفاع دکتری دانشگاه آزاد کاملا حذف شده است؟

خیر شرط ارائه مقاله ISI یا ISC کاملاً حذف نشده است. بخشنامه جدید امکان “جایگزینی” این شرط را با مجموعه‌ای از فعالیت‌های علمی دیگر فراهم کرده است. دانشجو می‌تواند با کسب امتیاز لازم از فعالیت‌های جایگزین مانند پیش‌دفاع موفق و ارائه در کنفرانس‌ها بدون ارائه مقاله ISI/ISC نیز برای دفاع اقدام کند.

چه فعالیت هایی می تواند جایگزین مقاله برای دفاع دکتری شود؟

فعالیت‌های جایگزین شامل کسب تأییدیه پیش‌دفاع رساله ارائه نتایج پژوهش در کنفرانس‌های علمی معتبر (ملی و بین‌المللی) ثبت اختراع تألیف یا ترجمه کتاب یا فصل کتاب مرتبط با رساله و در برخی رشته‌ها تولید نرم‌افزار یا محصولات فناورانه مرتبط با موضوع رساله است.

بخشنامه جایگزینی مقاله دکتری دانشگاه آزاد از چه تاریخی لازم الاجرا شده است؟

تاریخ دقیق لازم‌الاجرا شدن بخشنامه در متن رسمی آن ذکر شده است. معمولاً این بخشنامه‌ها پس از ابلاغ برای دانشجویان در حال تحصیل که هنوز دفاع نکرده‌اند و همچنین ورودی‌های جدید قابل اجرا هستند. برای اطلاع دقیق از تاریخ باید به متن رسمی بخشنامه مراجعه شود.

چه دانشجویانی مشمول بخشنامه جدید دفاع دکتری بدون مقاله هستند؟

عموماً کلیه دانشجویان مقطع دکتری تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی که در زمان ابلاغ بخشنامه در حال تحصیل بوده و موفق به دفاع از رساله خود نشده‌اند مشمول این بخشنامه و تسهیلات آن می‌شوند. جزئیات دقیق‌تر در متن بخشنامه رسمی قابل مشاهده است.

نحوه درخواست دفاع بدون مقاله در دانشگاه آزاد چگونه است؟

دانشجو باید پس از کسب امتیاز لازم از فعالیت‌های جایگزین و جمع‌آوری مستندات درخواست خود را همراه با مدارک به گروه آموزشی و دانشکده مربوطه ارائه دهد. مدارک در کمیته یا شورای پژوهشی دانشکده بررسی و پس از تأیید مجوز دفاع صادر می‌شود.