کودتای نوژه
“تابستان 1980 فصلی حیرت انگیز بود. از چند ماه پیش ، برنامه ریزی برای کودتای نظامی شروع شد. آخرین نخست وزیر سلطنت ، شاپور بختیار بازیگر بود یا حداقل یکی از شخصیت های اصلی این نقشه بود. آنها هر دو از خانواده پهلوی پول گرفتند ، به تعدادی از دولتهای عربی در منطقه رسیدند و مبالغ زیادی از آنها دریافت کردند. وی همچنین با دولت عراق توافق نامه ای را امضا كرد كه زمانی برای حمله نظامی به ایران آماده می شد و با تأیید صدام ، با تجهیزات اهدا شده خود یك ایستگاه رادیویی به نام رادیو ایران راهاندازی كرد. با کمک این رسانه ها بود که بختیار خود را به سطح مشهورترین دشمن و دشمن مخالف انقلاب رساند.
بختیار در خارج از کشور مشغول به کار بود ، چندین عضو سابق ژاندارمری و نیروهای تخلیه ارتش عملیات کودتا را در داخل کشور انجام می دادند. آنها با یکدیگر شناسایی شدند ، مخالفان را به خدمت گرفتند و با این استخدام شبکه کودتاها را گسترش دادند. بختیار به آنها گفت که دولت های انگلیس ، فرانسه و اسرائیل به استثنای ایالات متحده ، در کنار آنها بودند ، که در اجرای این طرح به آنها کمک خواهد کرد. اما باید روابط گسترده و محکم خود را با دولتهای غربی و موقعیت تکان دهنده رهبری مخالفان حفظ کند. در مورد اسناد ، فقط مقامات دولت عراق با هدف اجرای برنامه بزرگتر و خطرناک تر ، حمایت خود را از توطئه کنندگان کودتا نشان دادند (خود بختیار هیچ چیزی از برنامه عراق نمی دانست).
با این حال ، برنامه ریزان کودتا طرحی چند وجهی تهیه کردند ، حتی چهره هایی مانند یکی از مقامات ، و دریاسالار احمد مدنی ، وزیر دفاع دولت بازرگان. مارک گزیروفسکی در کتاب خود با عنوان “کودتای ایران” نوشت: “ظاهراً این دولت موافقت کرده است كه از این برنامه حمایت كند و به آن رأی داده است كه قرار بود پس از پیروزی از رادیو و تلویزیون پخش شود.”
این عملیات که لقب توطئه کنندگان کودتا (یا “نجات قیام ایران بزرگ”) گرفته شده بود ، با شروع یک سری شورش های فرقه ای در سراسر کشور و ناآرامی ها در مرز غربی ایران ، ادامه بمباران چندین نقطه و اشغال مراکز کلیدی ، اعلام ارتش جمهوری اسلامی مدیریت و حذف اما این توطئه پیچیده قبل از شروع کشف و خنثی شد. سپاه همدان گردان چتر نجات را تصرف کرد ، که قرار بود آغاز عملیات در مسیر پایگاه نوژا باشد (این پایگاه به نام قهرمان محمد نوژه نامگذاری شده است). بازداشت شدگان تعدادی دیگر از اعضای شبکه کودتا را شناسایی کردند ؛ تا آنجا که می دانیم ، چند صد نفر در تابستان سال 1980 در چنین روزهایی دستگیر شدند ؛ و حداقل چند صد نفر دیگر یا فرار کردند یا اصلاً پیدا نشدند.
در پاسخ به این سؤال “کودتا چگونه فاش شد؟” ما هنوز پاسخ کاملی نداریم ، اما به احتمال زیاد طرح کودتا بخشی از برنامه بزرگتر دولت عراق بوده است. همانطور که گزیروفسکی می نویسد: “احتمالاً عراق بلافاصله پس از حادثه نوژه حمله به ایران حمله كرد ، حتی اگر این طرح موفقیت آمیز باشد. علاوه بر این ، هرگونه تجارت بی ثباتی که منجر به ظهور نوژا شود ، احتمال حمله به عراق را افزایش می دهد ، خواه طرح نجاژ نهایتا شکست بخورد یا پیروز شود. “بنابراین ، عراق تقریباً از تمام نتایج پرونده نوژه سود می برد.”