راه‌هایی برای گرفتن حضانت فرزند توسط مادر
مراقبت و نگهداری از فرزندان حقی است که بر عهده پدر و مادر قرار دارد و در صورت فوت یا طلاق، این حق به یکی از آن‌ها داده می‌شود. در این مطلب قصد داریم اطلاعات کامل و دقیقی درباره حضانت مادر در اختیار شما قرار دهیم.
معنا و مفهوم حضانت چیست؟
برای اینکه شرایط حضانت مادر را توضیح دهیم، لازم است ابتدا با مفهوم حضانت آشنا شویم. حضانت یک واژه عربی است که ریشه آن از حضن به معنای در آغوش گرفتن مادر است. در اصلاح حضانت فرزند به معنای نگهداری، سرپرستی و حمایت جسمی و عاطفی است.
البته لازم است بدانید در قانون مدنی واژه حضانت معنی مشخصی ندارد، اما فقها برای این واژه مصادیق مختلفی را بیان کرده‌اند. به طور مثال اقدامات مراقبتی و حمایتی نظیر نگهداری از فرزند، شستشوی لباس‌ها، غذا دادن، تربیت کردن و … مصادیقی از حضانت هستند.
شرایط گرفتن حضانت فرزند توسط مادر
تا زمانی که زوجین با هم زندگی می‌کنند و سازگار هستند برای مسئولیت نگهداری از فرزندان اختلافی ندارند. اما با فوت یکی از والدین یا طلاق شرایط فرق می‌کند.
• حق حضانت مادر در صورت فوت پدر
مطابق ماده ۱۱۷۱ قانون مدنی با فوت یکی از والدین حضانت به عهده دیگری قرار می‌گیرد. اما وقتی پدر فوت کند، جد پدری نسبت به مادر اولویت دارد. البته جد پدری با اثبات عدم صلاحیت اخلاقی و رفتاری یا ابتلای مادر به بیماری‌های روانی می‌تواند حضانت مادر را سلب کند.
• حق حضانت مادر بعد از طلاق
اولین اصلی که برای گرفتن حضانت فرزند بعد از طلاق مدنظر قرار می‌گیرد، سن است. سرپرستی کودک تا پایان ۷ سالگی با مادر است، اما بعد از ۷ سالگی تا زمان بلوغ حضانت فرزند با پدر است. مگر اینکه مادر بتواند با ارائه مدارک محکمه پسند انحراف اخلاقی و رفتاری پدر را اثبات کند و موجب سلب سرپرستی از او شود مانند مادری که بتواند ارتکاب پدر به فحشا و فساد اخلاقی را اثبات کند یا مدارک لازم برای اثبات ابتلای او به بیماری‌های روانی و عصبی را در دادگاه ارائه کند.
همچنین در مواردی که مادر بتواند به قاضی اثبات کند پدر از کودک سوءاستفاده می‌کند یا او را مورد ضرب و جرح قرار می‌دهد، می‌تواند حضانت فرزند را به عهده بگیرد. همچنین در مواردی که کوک ناتوان و معلول است یا شرایط خاصی دارد که برای دادگاه محرز است جدا شدن او از مادر باعث ایجاد مشکلات روحی و روانی می‌شود، حضانت را به مادر می‌دهد.
اگر در مراحل گرفتن حضانت به وکیل نیاز دارید می‌توانید با موسسه حقوقی دادگستر دکتر فیض آبادی وکیل پایه یک دادگستری در ارتباط باشید.
راه‌هایی برای گرفتن حضانت فرزند توسط مادر
همان‌طور که پیش از این بیان کردیم مطابق قانون مدنی در ایران، سرپرستی فرزند بعد از ۷ سالگی با پدر است مگر اینکه مادر ثابت کند پدر صلاحیت و توانایی نگهداری از فرزند را ندارد.
یک راه دیگر برای گرفتن حضانت فرزند بعد از طلاق، چشم‌پوشی مادر از امتیازات و حقوق خود است. به طور مثال ممکن است زوجین توافق کنند مادر در قبال بخشیدن مهریه و نفقه یا اجرت المثل، سرپرستی فرزند را تا زمان بلوغ به عهده بگیرد.
البته باید این نکته را هم در نظر داشته باشید که با وجود حضانت مادر بعد از طلاق، حق ملاقات پدر از او سلب نمی‌شود و می‌تواند مطابق با توافق یا نظر دادگاه فرزند خود را ملاقات کند.
شرایط سلب حضانت فرزند از مادر چیست؟
قانونگذار برای سلب حضانت از مادر هم شرایطی را در نظر می‌گیرد تا در هر حال منفعت کودک تامین شود. موارد زیر مهم‌ترین شرایط سلب حضانت مادر شامل موارد زیر است.
• در صورتی که به دادگاه ثابت شود مادر فساد اخلاقی دارد و سرپرستی او بر تربیت کودک تاثیر منفی می‌گذارد، می‌تواند حضانت مادر را بگیرد و به پدر یا در صورت فوت پدر به جد پدری واگذار نماید.
• در صورتی که مادر به مواد مخدر، الکل یا قمار اعتیاد داشته باشد، نمی‌تواند سرپرستی فرزند را بعد از جدایی به عهده بگیرد. حتی اگر بعد از گرفتن حق حضانت به یکی از موارد فوق اعتیاد پیدا کند، دادگاه حق حضانت را از مادر سلب می‌کند.
• در صورتی که مادر بعد از گرفتن حضانت فرزند، با فرد دیگری ازدواج کند، امکان سلب حق حضانت از او وجود دارد.
• در صورتی که به دادگاه ثابت شود مادر از فرزند دختر برای مشاغل ضداخلاقی استفاده می‌کند و کودک مورد سوءاستفاده قرار گرفته است، با صدور حکم جدید می‌تواند حضانت مادر را سلب کند.
• در مواردی که مطابق تایید پزشکی قانونی به دادگاه ثابت شود، مادر مبتلا به بیماری‌های روانی است، سرپرستی از او سلب می‌شود.
• یکی دیگر از شرایط سلب حضانت از مادر موقعی است که مادر اقدام به ضرب و جرح خارج از عرف کودک نماید و قاضی تشخیص دهد سلامت جسمی و روانی کودک در خطر است.
اگر در هر یک از مراحل فوق و یا اجرای آن دچار مشکل شده اید ما در موسسه حقوقی دادگستر فیض آبادی در صفحه وکیل آنلاین رایگان ۲۴ ساعته شرایطی را فرآهم کرده ایم تا بتوانید به آسانی و بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای با مشاورین مجموعه در ارتباط باشید و در نهایت بهترین تصمیم را در شرایط سختی که قرار گرفته اید اتخاذ کنید.
مسئولیت پرداخت نفقه فرزندی که حضانش با مادر بر عهده چه کسی است؟
یکی از سوالات متداول بعد از گرفتن حضانت فرزند این است که مسئولیت پرداخت نفقه او به عهده چه کسی است. مطابق ماده ۱۱۹۸ قانون مدنی فرقی نمی‌کند حضانت فرزند با مادر باشد یا پدر، در هر حال مسئولیت پرداخت نفقه با پدر است و موظف است به تعهد خود در برابر پرداخت هزینه‌های خوراک، پوشاک و مسکن و نیاز‌های درمانی عمل نماید.
در مواقعی که پدر تمکن مالی برای پرداخت نفقه فرزند را نداشته باشد، پرداخت نفقه به عهده مادر قرار نمی‌گیرد، بلکه جد پدری موظف است مخارج خوراک و پوشاک و نیاز‌های درمانی را پرداخت نماید.
یکی دیگر از شرایط مهمی که درباره نفقه فرزند باید بدانیم این است که وقتی پدر با وجود توانایی مالی کافی از پرداخت نفقه امتناع کند، مادر این اختیار را دارد که به دلیل عدم پرداخت نفقه، از پدر شکایت کند. قانونگذار در شرایطی که پدر با وجود توان مالی کافی از پرداخت نفقه خودداری می‌کند، می‌تواند او را به حبس ۳ ماه و یک روز تا ۵ ماه محکوم کند.
جمع بندی
یکی از موارد اختلاف زوجین بعد از طلاق، حضانت فرزند است. مطابق قانون حق حضانت بعد از پایان ۷ سالگی با پدر است، اما در شرایط خاصی می‌تواند سرپرستی فرزند را به عهده بگیرد. در این مطلب سعی کردیم اطلاعات کامل و دقیقی درباره شرایط حضانت مادر در اختیار شما قرار دهیم. امیدواریم این اطلاعات برای شما سودمند باشد.