فوری، فوتی و شفاف – سرگرمی برای همه
لایحه بودجه ۱۴۰۴ تنها پس از دو ماه از استقرار دولت چهاردهم ارائه شد. بودجه ای که نسبت به سال های قبل از چند جنبه دارای نقاط قوتی همچون یکپارچگی شفافیت ارائه در زمان مقرر افزایش بودجه عمرانی و دیده شدن اقشار محروم است؛ پاشنه آشیل آن هم می تواند ۸۵۰ همت کسری باشد.
به گزارش سرگرمی برای همه لایحه بودجه ۱۴۰۴ نسبت به گذشته از چند زاویه متفاوت است. اول این که در زمانی ارائه شد که تنها حدود دو ماه از آغاز به کار دولت چهاردهم می گذرد و آن طور که افراد مطلع می گویند در یک کار شبانه روزی کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ از سوی کارشناسان و بدنه سازمان برنامه و بودجه بسته شد.
وجه تمایز دیگر آن ارایه لایحه در زمان مقرر قانونی در ابتدای آبان ماه بود؛ موضوعی که در سال های گذشته با وجود صراحت قانون مورد توجه قرار نمی گرفت و معمولا بودجه ۱.۵ ماه بعد از این بازه زمانی ارایه می شد.
یکی دیگر از موضوعات مهم به اصلاح ساختاری بودجه در بحث یکپارچگی آن مربوط می شود که از سال ۱۳۹۷ به مطالبه تبدیل شده بود. به طور مثال تا پیش از این منابع هدفمندی در بودجه لحاظ نمی شد اما به گفته رییس سازمان برنامه و بودجه امسال این اتفاق رخ داد.
ویژگی دیگر لایحه بودجه ۱۴۰۴ انطباق حداکثری آن با قانون برنامه است. به دلیل این ضعف عملکردی در گذشته نظام بودجه ریزی در ارایه گزارش های شفاف و جامع با چالش مواجه بود.
موضوع دارای اهمیت در بودجه سال بعد افزایش بودجه عمرانی است که از ۱۱ درصد سال گذشته به ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد. البته بخش اعظم منابع عمرانی قرار است از طریق تملک دارایی های سرمایه ای و مولدسازی تامین شود. با این حال رشد ۴۰ درصدی بودجه عمرانی شاید بتواند مقداری از ۵۰ هزار پروژه نیمه تمام را به رونق برساند. قرار است از ۶۴۰۰ همت منابع بودجه عمومی سال آینده ۱۲۰۰ همت صرف پروژه های عمرانی یا تملک دارایی های سرمایه ای شود.
نکته قابل توجه دیگر معافیت مالیاتی ۱۰۰ درصدی حقوق بگیران با دریافتی ۲۴ میلیون تومان است که می تواند به بحث عدالت اجتماعی کمک کند. هم چنین مستمری افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی قرار است به بودجه اصلی منتقل شود تا از بی انضباطی که بعضا در گذشته با آن مواجه بودند مصون بمانند.
دریافت مالیات از واحدهای لوکس با قیمت بیش از ۵۰ میلیارد تومان تعیین ۱۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده همانند سال گذشته اضافه شدن سازمان برنامه به اعضای شورای عالی بورس ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی از طریق منابع مالیاتی اختصاص دو میلیارد دلار به واردات خودروهای نو در راستای کاهش آلودگی هوا معافیت مشترکان برق روستایی و عشایری از پرداخت عوارض اختصاص ۴۰۵ همت به مستمری مددجویان تحت پوشش کمیته و بهزیستی و تعیین سقف ۶۵۰ میلیون تومان برای پاداش پایان خدمت از جمله موارد مندرج در بودجه سال آینده است.
اما بودجه سال آینده چندان هم بدون چالش نخواهد بود. عبدالناصر همتی ـ وزیر اقتصاد چند روز قبل اعلام کرد که در بودجه ۱۴۰۴ با ۸۵۰ همت کسری مواجهیم؛ موضوعی که رییس سازمان برنامه نیز به آن اذعان کرد و گفت: بله با ۸۵۰ همت کسری مواجهیم که بخشی از آن ۷۵۶ همت در هدفمندی یارانه است ولی وزارت نفت اعلام کرده ۳۵۰ همت می تواند تامین کند. در بحث گندم نیز دچار کسری هستیم. در بازنشستگی نیز رقم کافی دیده نشد. درخصوص راه حل در مواردی که امکان صرفه جویی وجود دارد انجام می شود اما الان خیلی شفاف کسری را اعلام کردیم تا تمهیدات لازم اندیشیده شود.
مسعود پزشکیان ـ رییس جمهور – امروز در جریان تقدیم لایحه بودجه به مجلس گفت: این بودجه با توجه به دغدغه شما و بر اساس تعهداتی که با شما و مردم داشتم تدوین شده است. من تعهد کردم در مسیر وفاق حرکت کنم. هر گونه اصلاح اقتصادی صرفا با وفاق محقق می شود. سعی کردیم تمام گروه ها و اقشار را در لایحه ببینیم و اعداد را واقعی بنویسیم. تمام مواردی که در توان بوده و تعهد کردیم را در نظر گرفتیم.
یکی از موضوعات مورد توجه افکار عمومی و رسانه ها بحث قیمت بنزین در بودجه سال آینده است. در این خصوص سیدحمید پورمحمدی ـ رییس سازمان برنامه و بودجه در نشست خبری صراحتا گفت که قیمتن بنزین در سال آینده افزایش نمی یابد.
او بیان کرد: رییس جمهور گفتند اگر ما نفتی که استخراج می کنیم را صفر در نظر بگیریم هزینه انتقال و توزیع بنزین لیتری ۸۰۰۰ تومان است. یعنی دولت این رقم را هزینه می کند تا بنزین را به دست مصرف کننده برساند اما لیتری ۳۰۰۰ تومان دریافت می کند. بنابراین ناچار شدیم بخشی از بنزین را وارد کنیم که دولت ۸۰ سنت پول بابت آن پرداخت می کند. متاسفانه در سالهای اخیر رشد مصرف بنزین به صورت بی رویه ۴۰ درصد افزایش یافت. اگر این مساله ادامه پیدا کند باید از حقوق و دیگر منابع کم کنیم و به بنزین اختصاص دهیم. دولت باید ساز و کاری برای این موضوع بیاندیشد که به معنی افزایش قیمت بنزین نیست. اما باید از طریق صرفه جویی میزان مصرف را مهار کنیم.
به گفته پورمحمدی در لایحه بودجه چیزی به عنوان افزایش یا کاهش قیمت ها لحاظ نمی شود. در بودجه آینده دو میلیارد دلار پیش بینی شده تا به واردات خودروهای نو اختصاص یابد که از این طریق نیز بتوان مقداری در مصرف بنزین صرفه جویی کرد.
انتهای پیام