دیگر نام های فرش رنگی هرمز

جزیره هرمز نگینی رنگارنگ در خلیج فارس همواره با زیبایی های طبیعی و خاک های منحصر به فرد خود الهام بخش هنرمندان و مقصدی جذاب برای گردشگران بوده است. این جزیره نه تنها گنجینه ای بی نظیر از کانی ها و رنگ هاست بلکه بستر رویدادهای فرهنگی خلاقانه ای نیز شده که یکی از به یادماندنی ترین آن ها طرح هنری «فرش خاکی هرمز» است. این اثر هنری محیطی که با استفاده از خاک های رنگارنگ خود جزیره بر پهنه سواحل آن نقش می بست توانست توجهات بسیاری را به این منطقه جلب کند و بحث های متعددی را درباره هنر محیط زیست و توسعه پایدار برانگیزد. اگرچه اجرای این پروژه در سال های اخیر متوقف شده اما یاد و خاطره و اهمیت آن همچنان پابرجاست. درک چیستی پیشینه و ابعاد مختلف این پدیده هنری و فرهنگی همچنین شناخت جزیره هرمز و جاذبه های اطراف آن برای هر علاقه مند به هنر محیطی گردشگری مسئولانه و شگفتی های طبیعی ایران ضروری است. این مقاله به شما کمک می کند تا با تمام جنبه های این اثر هنری خاص و جزیره میزبان آن آشنا شوید و نگاهی عمیق تر به این پدیده داشته باشید.

فرش خاکی هرمز در کجا واقع شده است

فرش خاکی هرمز اثری هنری و موقتی بود که بر روی یکی از سواحل زیبای جزیره هرمز نقش می بست. این جزیره کوچک بیضی شکل که در فاصله حدود هشت کیلومتری از بندرعباس قرار دارد در نزدیکی تنگه استراتژیک هرمز واقع شده است. موقعیت دقیق محل اجرای فرش خاکی در دوره های مختلف ممکن بود اندکی تغییر کند اما عموماً این طرح در بخش های غربی جزیره در نزدیکی سواحل ماسه ای و صخره ای که دسترسی مناسبی داشتند و فضای کافی برای اجرای طرح های بزرگ فراهم می کردند اجرا می شد. انتخاب ساحل به عنوان بستر این اثر هنری ارتباط مستقیمی با ماهیت خاک های رنگی جزیره و نزدیکی آن ها به دریا داشت چرا که خاک های مورد استفاده عمدتاً از نقاط مختلف جزیره جمع آوری و به محل اجرا منتقل می شدند. این مکان ها اغلب نقاطی بودند که دارای طیف وسیعی از رنگ های خاک بودند و چشم اندازهای طبیعی خیره کننده ای برای پس زمینه اثر هنری فراهم می کردند. دسترسی به این سواحل معمولاً از طریق جاده های محلی یا مسیرهای پیاده روی در دسترس بود و بازدیدکنندگان می توانستند پس از رسیدن به جزیره خود را به محل اجرای این شاهکار موقتی برسانند.

تاریخچه فرش خاکی هرمز

ایده اولیه شکل گیری فرش خاکی هرمز به سال ۱۳۸۳ بازمی گردد زمانی که هنرمندی به نام احمد نادعلیان در حال نقاشی از مناظر شرقی جزیره هرمز بود و از تندی و تنوع رنگ های طبیعی خاک جزیره الهام گرفت. این ایده ابتدا به صورت محدود و بر روی بوم با استفاده از خاک و چسب آغاز شد اما به تدریج به سمت اجرای طرح هایی بزرگ تر بر روی زمین سوق پیدا کرد. اولین اجرای زمینی این ایده در ابعاد کوچک تر و در شهرهای دیگر نیز انجام شد با این هدف که خاک پس از اتمام کار به طبیعت بازگردد و در بوم محبوس نماند. نقطه عطف این حرکت هنری در سال ۱۳۸۶ رخ داد زمانی که اولین دوره جشنواره فرش خاکی در ابعاد ۱۲۰۰ متر مربع بر روی یکی از سواحل هرمز اجرا شد. این رویداد هنری طی هفت دوره متوالی عمدتاً در نیمه دوم سال که هوا برای بازدید مناسب تر است ادامه یافت و هر سال با طرح ها و ابعاد جدیدی (تا ۱۵۰۰ متر مربع) بر پهنه ساحل نقش می بست. این جشنواره تا سال ۱۳۹۶ ادامه پیدا کرد اما از سال ۱۳۹۷ به بعد به دلایل مختلفی عمدتاً نگرانی های زیست محیطی اجرای آن متوقف شد. تاریخچه این طرح نشان دهنده تکامل یک ایده هنری از مقیاس کوچک به یک رویداد بزرگ فرهنگی و گردشگری است که توانست نام جزیره هرمز و هنر محیطی را در سطح ملی و بین المللی مطرح کند.

پدیدآورندگان فرش رنگی هرمز

پدیدآورندگان و طراحان اصلی فرش خاکی هرمز گروهی از هنرمندان متعهد و خلاق بودند که با الهام از طبیعت بی نظیر و فرهنگ غنی جزیره این اثر هنری محیطی را خلق کردند. بخش عمده ای از دوره های اجرای این فرش (شش دوره از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۳) تحت هدایت و سرپرستی گروه هنری «نوهرمز» و با مدیریت آقای احمد کارگردان انجام شد. آقای کارگردان به عنوان طراح و بنیان گذار این ایده نقش محوری در شکل گیری و توسعه آن داشت. در این دوره ها بیش از ۵۰ هنرمند که بسیاری از آن ها هنرمندان بومی منطقه یا هنرمندانی بودند که به فرهنگ و طبیعت هرمز علاقه مند شده بودند در کنار یکدیگر به خلق این اثر می پرداختند. این همکاری گسترده بُعد اجتماعی و مشارکتی مهمی به طرح می بخشید و آن را به رویدادی فراتر از یک نمایش هنری صرف تبدیل می کرد. نمادها و نقوش به کار رفته در فرش حاصل کار جمعی این هنرمندان بود که با تحقیق و الهام از افسانه ها سنت ها پوشاک محلی حیوانات بومی (مانند لاک پشت پوزه عقابی و جبیر) معماری (مانند قلعه پرتغالی ها) و موسیقی جزیره آن ها را بر روی شن ها و خاک های رنگی نقش می زدند. در دوره آخر اجرای فرش در سال ۱۳۹۶ نیز تیمی دیگر به هدایت آقای مهدی درویشی این اثر را با رویکردی مشابه به نمایش گذاشتند.

دیگر نام های فرش رنگی هرمز

فرش خاکی هرمز به دلیل ماهیت رنگارنگ و استفاده از خاک به عنوان ماده اصلی با نام ها و عناوین دیگری نیز شناخته می شود که هر یک به جنبه ای از این اثر یا پیام های نهفته در آن اشاره دارند. یکی از رایج ترین نام ها «فرش رنگی هرمز» است که مستقیماً به تنوع بی نظیر رنگ های به کار رفته در آن اشاره دارد؛ رنگ هایی که همگی از خاک های طبیعی جزیره به دست می آمدند. علاوه بر این نام های توصیفی هر دوره از اجرای این فرش نیز با عنوان و موضوع خاصی نامگذاری می شد که بیانگر مفهوم اصلی یا پیام آن دوره بود. این نام ها اغلب ریشه در فرهنگ اساطیر تاریخ یا دغدغه های انسانی داشتند. به عنوان مثال نام هایی مانند «افسانه هرمز» به تاریخ و اساطیر کهن جزیره اشاره داشت. نام «قصه غصه داوود» نمادی از همدردی با رنج مردم مظلوم غزه بود. «راز خاک» بر اهمیت و ارزش خاک جزیره و اسرار نهفته در آن تأکید داشت. «لبخند ملمداس» از افسانه های محلی جنوب الهام گرفته بود که موجودی شبیه به پری دریایی را توصیف می کند. «داماهی» نیز نام ماهی بزرگ و اسطوره ای بود که در باور مردم جنوب به یاری آن ها می آمد. «کلک پرو» نیز مکانی واقعی در جزیره بود که صیادان از آنجا به دریا می رفتند. این نام های متنوع نشان دهنده عمق فرهنگی و پیام های چندوجهی بودند که هنرمندان سعی در انتقال آن ها از طریق این اثر هنری محیطی داشتند.

علت رنگی بودن خاک جزیره هرمز

جزیره هرمز به دلیل ساختار زمین شناسی خاص خود به «جزیره رنگین کمان» یا «آزمایشگاه سنگ شناسی» شهرت دارد. علت اصلی تنوع بی نظیر رنگ ها در خاک و سنگ های این جزیره وجود مقادیر فراوان ترکیبات معدنی و اکسید فلزات مختلف است. هرمز در واقع یک گنبد نمکی فعال است که در اثر بالا آمدن توده های نمکی از اعماق زمین و فرسایش آن ها در طول میلیون ها سال کانی ها و سنگ های مختلفی را به سطح آورده است. تعامل این کانی ها با عوامل محیطی و به ویژه فرآیندهای اکسیداسیون فلزات منجر به تشکیل رنگ های متنوعی شده است. به عنوان مثال وجود مقادیر بالای اکسید آهن در ترکیب با کانی های مختلف طیف وسیعی از رنگ های گرم مانند قرمز نارنجی قهوه ای و زرد را ایجاد کرده است. کانی هایی مانند هماتیت مگنتیت و اولیژیست که سرشار از اکسید آهن هستند به وفور در هرمز یافت می شوند و عامل اصلی رنگ سرخ مشهور این جزیره هستند. همچنین وجود سایر عناصر و کانی ها مانند ترکیبات آلومینیوم منگنز مس و گوگرد رنگ های دیگری مانند سفید سیاه آبی سبز و بنفش را پدید آورده اند. ساختار گنبدی و لایه های زمین شناسی متنوع هرمز این کانی های رنگی را در لایه ها و تپه های مختلف به نمایش گذاشته و پالت رنگی بی نظیری را در سطح جزیره ایجاد کرده است.

ترکیبات معدنی

تنوع رنگی خیره کننده خاک جزیره هرمز نتیجه مستقیم حضور مجموعه ای غنی از ترکیبات معدنی است که در ساختار زمین شناسی این گنبد نمکی فعال وجود دارند. هسته اصلی این گنبد از نمک طعام (هالیت) تشکیل شده است اما در طول بالا آمدن و فرسایش لایه های مختلفی از سنگ ها و کانی های دیگر نیز به سطح آورده شده اند. مهم ترین عامل رنگی بودن خاک ها اکسیدهای فلزی به ویژه اکسیدهای آهن هستند. کانی هایی مانند هماتیت (Fe₂O₃) مگنتیت (Fe₃O₄) و اولیژیست که همگی اشکالی از اکسید آهن هستند به وفور در هرمز یافت می شوند و مسئول ایجاد رنگ های قرمز قهوه ای تیره و مشکی هستند. پیریت (FeS₂) که حاوی سولفید آهن است نیز در برخی نقاط دیده می شود و می تواند به ایجاد رنگ های متالیک یا زرد مایل به طلایی کمک کند. علاوه بر ترکیبات آهن حضور کانی هایی حاوی آلومینیوم منگنز مس و گوگرد نیز در ایجاد سایر رنگ ها نقش دارند. به عنوان مثال ترکیبات آلومینیوم و سیلیس معمولاً باعث ایجاد رنگ های روشن تر مانند سفید و خاکستری می شوند در حالی که ترکیبات مس می توانند رنگ های سبز و آبی ایجاد کنند. این مجموعه متنوع از کانی ها و ترکیبات شیمیایی در اثر فرآیندهای زمین شناسی و هوازدگی به صورت پودر خاک درآمده و پالت رنگی بی نظیری را در سطح جزیره هرمز پدید آورده اند.

دلایل توقف دوره جشنواره فرش خاکی هرمز

پس از برگزاری موفق هفت دوره جشنواره فرش خاکی هرمز و جلب توجهات گسترده به این رویداد هنری و جزیره اجرای آن از سال ۱۳۹۷ متوقف شد. دلایل اصلی این توقف عمدتاً به نگرانی های زیست محیطی و بحث های مربوط به پایداری طرح بازمی گشت. منتقدان اصلی این طرح معتقد بودند که اجرای سالانه فرش خاکی با وجود جذابیت هنری و گردشگری به محیط زیست شکننده جزیره آسیب جدی وارد می کند. یکی از مهم ترین انتقادات مربوط به جابه جایی حجم زیادی از خاک های رنگی از نقاط مختلف جزیره به محل اجرای فرش بود. این خاک ها که سرمایه های ارزشمند و کمیاب جزیره محسوب می شوند پس از مدتی و با اولین بارش باران یا بالا آمدن آب دریا وارد اکوسیستم دریایی می شدند و نگرانی هایی را در مورد آلودگی آب و آسیب به موجودات دریایی ایجاد می کردند. همچنین برخی کارشناسان محیط زیست هشدار می دادند که برداشت مداوم و در حجم بالا از این خاک ها به ویژه طیف های رنگی کمیاب می تواند منجر به تخلیه منابع خاک جزیره در آینده شود. علاوه بر این بحث هایی نیز در مورد مدیریت پسماند و اثرات حضور تعداد زیاد گردشگر در محل اجرای فرش مطرح بود. در نهایت با توجه به این نگرانی ها و بحث های عمومی مسئولان و دست اندرکاران تصمیم به توقف اجرای طرح گرفتند تا فرصتی برای ارزیابی دقیق تر اثرات زیست محیطی و یافتن راهکارهای پایدارتر برای بهره برداری از پتانسیل های هنری و گردشگری جزیره فراهم شود.

اثرات محیط زیستی فرش خاکی هرمز

با وجود زیبایی و پیام های هنری فرش خاکی هرمز اجرای آن با چالش ها و نگرانی های جدی زیست محیطی همراه بود که در نهایت منجر به توقف این رویداد شد. اصلی ترین دغدغه مربوط به جابه جایی و استفاده از حجم عظیمی از خاک های رنگی جزیره بود. این خاک ها که هر یک حاصل فرآیندهای زمین شناسی چند میلیون ساله و بخشی از اکوسیستم طبیعی و منحصر به فرد جزیره هستند پس از استفاده در طرح فرش در معرض فرسایش آبی و بادی قرار می گرفتند. بارش باران به سادگی این خاک ها را شسته و به دریا می برد که این امر می توانست منجر به افزایش کدورت آب ته نشین شدن رسوبات رنگی در بستر دریا و احتمالاً آسیب به مرجان ها و دیگر موجودات دریایی حساس شود. همچنین برداشت مداوم خاک از نقاط مختلف جزیره به ویژه از مناطق دارای خاک های رنگی کمیاب نگرانی هایی را در مورد تخریب پوشش گیاهی نادر (در صورت وجود) تغییر منظر طبیعی و کاهش منابع ارزشمند خاک ایجاد می کرد. علاوه بر این حضور تعداد زیادی بازدیدکننده در محل اجرای فرش نیز می توانست اثرات منفی بر محیط زیست داشته باشد از جمله فشرده شدن خاک ایجاد مسیرهای فرسایش و تولید زباله. فعالین محیط زیست معتقد بودند که با توجه به شکنندگی اکوسیستم جزیره هرمز و اهمیت حفاظت از خاک های رنگی به عنوان یک میراث زمین شناسی باید رویکردهای جایگزینی برای نمایش این زیبایی ها اتخاذ شود که کمترین آسیب را به طبیعت وارد کند.

بهترین زمان بازدید از فرش خاکی هرمز

اگرچه اجرای جشنواره فرش خاکی هرمز در حال حاضر متوقف شده است و دیگر نمی توان آن اثر هنری عظیم را بر پهنه ساحل مشاهده کرد اما همچنان می توان در بهترین زمان از جزیره هرمز و زیبایی های طبیعی آن که الهام بخش این طرح بود بازدید کرد. به طور کلی بهترین زمان برای سفر به جزیره هرمز و مناطق جنوبی ایران نیمه دوم سال یعنی از اوایل پاییز تا اواسط بهار است. در این فصول آب و هوای جزیره بسیار دلپذیر و معتدل است و برای گشت وگذار در فضای باز و بازدید از سواحل رنگی دره ها و سایر جاذبه های طبیعی بسیار مناسب است. دمای هوا در این ماه ها معمولاً بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی گراد متغیر است و رطوبت هوا نیز نسبت به تابستان کمتر است. در مقابل فصل تابستان در جزیره هرمز بسیار گرم و شرجی است و دما می تواند به بالای ۴۰ درجه سانتی گراد برسد که گشت وگذار را دشوار می سازد. بنابراین اگر قصد دارید از زیبایی های زمین شناختی و طبیعی جزیره هرمز که زمانی بستر فرش خاکی بود دیدن کنید برنامه ریزی سفر خود برای ماه های مهر تا اردیبهشت بهترین گزینه خواهد بود تا از آب و هوای مطبوع و دلپذیر منطقه نهایت استفاده را ببرید.

مسیر دسترسی به فرش خاکی هرمز

برای دسترسی به محل سابق اجرای فرش خاکی هرمز و همچنین گشت وگذار در جزیره و بازدید از دیگر جاذبه های آن ابتدا باید خود را به شهر بندرعباس برسانید. بندرعباس از طریق مسیرهای مختلفی مانند هوایی ریلی و جاده ای به شهرهای اصلی ایران متصل است. سریع ترین راه سفر با هواپیما به فرودگاه بین المللی بندرعباس است. مسیر ریلی نیز یکی از گزینه های محبوب است و قطارهای مختلفی از تهران و سایر شهرها به بندرعباس حرکت می کنند. سفر با خودروی شخصی نیز امکان پذیر است اما مسافت طولانی است و بسته به شهر مبدأ می تواند بین ۱۲۰۰ تا ۱۵۵۰ کیلومتر باشد. پس از رسیدن به بندرعباس برای رفتن به جزیره هرمز باید به اسکله شهید حقانی بروید. از این اسکله شناورهای دریایی (لنج های مسافربری) و قایق های تندرو به طور منظم به سمت جزیره هرمز حرکت می کنند. مدت زمان سفر با شناور حدود یک ساعت و با قایق تندرو کمتر از نیم ساعت است. پس از پیاده شدن در اسکله جزیره هرمز می توانید با استفاده از وسایل نقلیه محلی مانند موتور سه چرخ (توک توک) دوچرخه یا پیاده روی خود را به محل های مختلف جزیره از جمله ساحل فرش خاکی (محل سابق اجرا) و سایر دیدنی ها برسانید. جاده اصلی جزیره دسترسی به بیشتر نقاط مهم را فراهم می کند.

اقامتگاه های نزدیک فرش خاکی هرمز

جزیره هرمز بر خلاف برخی جزایر دیگر مانند کیش فضایی سنتی تر و بومی تر دارد و گزینه های اقامتی آن عمدتاً شامل اقامتگاه های بوم گردی و خانه های محلی است. این نوع اقامتگاه ها فرصت بی نظیری برای آشنایی با فرهنگ آداب و رسوم و زندگی روزمره مردم خونگرم جزیره فراهم می کنند. اقامتگاه های بوم گردی متعددی در نقاط مختلف جزیره از جمله در نزدیکی روستاها و سواحل وجود دارند که با معماری سنتی و امکانات ساده اما تمیز پذیرای گردشگران هستند. این اقامتگاه ها معمولاً غذاهای محلی خوشمزه را نیز سرو می کنند که تجربه سفر را کامل تر می کند. علاوه بر اقامتگاه های بوم گردی برخی از مردم محلی نیز خانه های خود را برای اجاره به مسافران آماده کرده اند که این نیز تجربه ای اصیل از زندگی در جزیره را ارائه می دهد. برای کسانی که به دنبال تجربه ای متفاوت تر و نزدیک تر به طبیعت هستند کمپینگ در کنار برخی سواحل مجاز جزیره نیز گزینه دیگری است. با این حال لازم است قبل از کمپینگ از مجاز بودن محل اطمینان حاصل کرده و تجهیزات لازم مانند چادر کیسه خواب و لباس گرم را به همراه داشته باشید. محل اجرای سابق فرش خاکی در نزدیکی سواحل غربی جزیره قرار داشت و اقامتگاه های بوم گردی و خانه های محلی در روستاهای نزدیک به این منطقه گزینه های مناسبی برای اقامت محسوب می شوند.

مکان های دیدنی اطراف فرش خاکی هرمز

جزیره هرمز با وجود وسعت کم سرشار از جاذبه های طبیعی و تاریخی است که بازدید از آن ها تجربه سفر به این جزیره را فراموش نشدنی می سازد. بسیاری از این دیدنی ها در فاصله نزدیکی از محل سابق اجرای فرش خاکی قرار دارند و می توان به راحتی از آن ها بازدید کرد. این جاذبه ها عمدتاً شامل پدیده های زمین شناسی منحصر به فردی هستند که حاصل فعالیت گنبد نمکی و تنوع کانی های موجود در جزیره هستند. برخی از مهم ترین مکان های دیدنی اطراف عبارتند از:

دره رنگین کمان

دره رنگین کمان یکی از مشهورترین و خیره کننده ترین جاذبه های جزیره هرمز است که در نزدیکی محل سابق فرش خاکی واقع شده است. در این دره لایه های سنگی و خاکی با رنگ های بسیار متنوع و درخشان منظره ای شبیه به یک پالت نقاشی طبیعی را ایجاد کرده اند. وجود بیش از ۷۰ طیف رنگی مختلف در این منطقه آن را به بهشتی برای عکاسان و علاقه مندان به زمین شناسی تبدیل کرده است. این رنگ ها نتیجه اکسیداسیون فلزات مختلف و وجود کانی های گوناگون در لایه های رسوبی و آتشفشانی جزیره است. پیاده روی در این دره و تماشای تضاد و هارمونی رنگ ها تجربه ای بصری بی نظیر است که عظمت و زیبایی طبیعت هرمز را به نمایش می گذارد.

دره مجسمه ها

دره مجسمه ها یکی دیگر از نقاط دیدنی جذاب جزیره هرمز است که در بخش غربی جزیره قرار دارد. این دره در واقع مجموعه ای از صخره ها و سنگ های بزرگ است که در اثر فرسایش طولانی مدت توسط باد و آب به اشکال عجیب و غریبی درآمده اند. با کمی تخیل می توان در میان این صخره ها اشکالی شبیه به حیوانات مختلف مانند پرندگان اژدها یا گوسفندان را مشاهده کرد. این اشکال طبیعی حاصل هزاران سال فرسایش و شکل گیری هستند و فضایی مرموز و فتوژنیک را ایجاد کرده اند. پیاده روی در این دره فرصتی برای تماشای هنر طبیعت در مجسمه سازی و لذت بردن از سکوت و آرامش محیط است.

ساحل لاک پشت

ساحل لاک پشت که گاهی به آن بهشت لاک پشت ها نیز گفته می شود یکی از سواحل مهم جزیره هرمز است که در فصل تخم ریزی لاک پشت های پوزه عقابی میزبان این موجودات زیبا و در خطر انقراض است. این ساحل ماسه ای در شرق جزیره واقع شده و یکی از سایت های اصلی تخم گذاری این گونه از لاک پشت ها در خلیج فارس محسوب می شود. بازدید از این ساحل به ویژه در فصول مناسب فرصتی برای مشاهده این پدیده طبیعی و درک اهمیت حفاظت از زیستگاه های دریایی است. لازم است گردشگران در بازدید از این ساحل نهایت دقت را به عمل آورده و از ایجاد آلودگی صوتی نزدیک شدن بیش از حد به لانه ها یا ایجاد هرگونه مزاحمت برای لاک پشت ها خودداری کنند تا امنیت این گونه ارزشمند حفظ شود.

قلعه پرتغالی ها

قلعه پرتغالی ها یکی از مهم ترین آثار تاریخی جزیره هرمز است که یادگاری از دوران استعمار پرتغالی ها در منطقه خلیج فارس محسوب می شود. این قلعه سنگی عظیم در بخش شمالی جزیره و در نزدیکی اسکله اصلی واقع شده است. ساخت این قلعه در اوایل قرن شانزدهم میلادی آغاز شد و سال ها به عنوان پایگاه نظامی و تجاری پرتغالی ها مورد استفاده قرار گرفت تا اینکه در نهایت توسط نیروهای ایرانی به رهبری امام قلی خان در دوره صفویه بازپس گرفته شد. بازدید از بقایای این قلعه شامل برج و باروها آب انبار سربازخانه و کلیسا فرصتی برای آشنایی با تاریخ پر فراز و نشیب جزیره و موقعیت استراتژیک آن در گذشته است. معماری و استحکامات قلعه نشان دهنده اهمیت نظامی هرمز در دوره های تاریخی است.

ساحل سرخ

ساحل سرخ یکی از نمادین ترین و مشهورترین جاذبه های جزیره هرمز است که به دلیل رنگ قرمز خیره کننده خاک آن به این نام خوانده می شود. این ساحل در بخش جنوبی جزیره واقع شده و رنگ قرمز آن ناشی از وجود مقادیر بسیار بالای اکسید آهن (هماتیت) در خاک است. رنگ قرمز این خاک به قدری غلیظ است که حتی آب دریا در نزدیکی ساحل نیز به رنگ صورتی یا قرمز متمایل می شود به ویژه هنگام برخورد موج ها با ساحل. خاک سرخ هرمز که به آن «گلک» نیز گفته می شود علاوه بر زیبایی بصری در صنایع مختلفی مانند رنگ سازی سرامیک سازی و حتی به صورت سنتی در پخت و پز و مصارف دارویی توسط مردم محلی استفاده می شود. بازدید از این ساحل و تماشای تضاد رنگ قرمز خاک با آبی دریا تجربه ای فراموش نشدنی است.

دره الهه نمک

دره الهه نمک که گاهی به آن کوه نمک یا بلورهای نمکی نیز گفته می شود یکی دیگر از پدیده های زمین شناسی شگفت انگیز جزیره هرمز است. این منطقه در واقع بخشی از گنبد نمکی جزیره است که در آن سازه های نمکی بزرگ و بلورهای نمک شفاف و درخشان به اشکال مختلف دیده می شوند. وجود غارهای نمکی کوچک و قندیل های نمکی نیز به زیبایی این منطقه می افزاید. نام «الهه نمک» به دلیل عظمت و زیبایی سازه های نمکی و حس روحانی که این مکان القا می کند بر آن گذاشته شده است. پیاده روی در این دره و تماشای بلورهای نمک که زیر نور خورشید می درخشند تجربه ای منحصر به فرد از قدرت و زیبایی طبیعت است. این منطقه نیز اهمیت زمین شناسی بالایی دارد و بخشی از شگفتی های گنبد نمکی هرمز محسوب می شود.

دلایل مخالفت با اجرای طرح فرش خاکی هرمز چیست؟

مخالفان طرح عمدتاً فعالین محیط زیست و کارشناسان بودند که نگران آسیب به اکوسیستم شکننده جزیره برداشت بی رویه خاک های ارزشمند و آلودگی دریایی ناشی از شسته شدن خاک توسط باران بودند.

در سفر به جزیره هرمز توجه به چه نکاتی ضروری است؟

توجه به حفاظت از محیط زیست عدم ریختن زباله احترام به فرهنگ و سنت های مردم بومی عدم برداشت خاک و سنگ و رعایت حریم زیستگاه حیوانات به ویژه لاک پشت ها ضروری است.

ایـده اصلـی فـرش خاکـی توسـط کـه و چگونـه شـکل گرفـت؟

ایده اولیه توسط هنرمندی به نام احمد نادعلیان در سال ۱۳۸۳ هنگام نقاشی از منظره جزیره شکل گرفت و به تدریج از نقاشی روی بوم به اجرای طرح های بزرگ زمینی با خاک رنگی تبدیل شد.

جشـنواره هنرهـای محیطـی چقـدر در بـه وجـود آمـدن فـرش خاکـی مؤثـر بـود؟

جشنواره هنرهای محیطی نقش مهمی در بسترسازی و ترویج ایده های هنری مرتبط با طبیعت داشت و فرش خاکی هرمز به نوعی در بستر و با الهام از رویکردهای این جشنواره شکل گرفت و توسعه یافت.

فـرش خاکـی تأثـیری فرهنگـی بـر روی جزیـره و مردمـش داشـت؟

بله فرش خاکی با استفاده از نمادهای بومی فرهنگ و تاریخ جزیره را به نمایش گذاشت و با جذب گردشگر تعاملات فرهنگی را افزایش داد و فرصت هایی برای مشارکت هنرمندان بومی فراهم کرد.