با خروج بایدن از صحنه، رهبران جهان به دنبال ثبات با چین هستند

به گزارش سرگرمی برای همه رسانه آمریکایی گزارش می دهد بازگشت «دونالد ترامپ» به ریاست جمهوری ایالات متحده و اظهاراتی که او در زمینه تقابل با چین بر سر تعرفه های واردات کالا مطرح کرده تلاش های واشنگتن برای اجتناب از درگیری های جهانی را با «بی اطمینانی عمیقی» روبرو ساخته است.

«مایکل دی. شِر» خبرنگار حوزه کاخ سفید و «کریس باکلی» خبرنگار امور چین در مطلبی برای «نیویورک تایمز» می نویسند: «همچنان که آمریکا انتقال قدرت از بایدن به ترامپ را می گذراند روسای جمهوری و نخست وزیرها از سراسر جهان در جستجو راه های متعدد برای ثبات در روابط با چین هستند. شی جین پینگ اخیرا در سفرش به پرو به جو بایدن گفت خواستار حفظ روابط باثبات سالم و بادوام با ایالات متحده است.»

تعداد فراوانی از رهبران کشورهای جهان اخیرا در یک گردهمایی در آمریکای جنوبی تعامل دیپلماتیک ظریفی را با «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین نشان دادند.

«کر استارمر» نخست وزیر انگلیس در این اجلاس خواستار روابط «پایدار و منسجم» با چین شد. «آنتونی آلبانیز» نخست وزیر استرالیا وعده روابطی «صبورانه سنجیده و تنظیم شده» را با چین داد. در این میان «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا نیز وعده داد نمی گذارد «عرصه رقابت به سمت درگیری منحرف شود»؛ وعده ای که در ضمن تدارک او برای واگذاری قدرت به «دونالد ترامپ» رئیس جمهور منتخب ایالات متحده که به نوبه خود وعده تقابل با چین بر سر تعرفه های تجاری را داده مطرح شده است.

نیویورک تایمز خاطر نشان می کند رهبران شرکت کننده در اجلاس اخیر گروه ۲۰ در شهر ریو دو ژانیرو برزیل عمدتا در زیر رفتار ظاهرا متمدنانه در جستجوی ثبات و پایداری عمدتا در عرصه تجارت با چین بوده در حالی که مسائل و تنش های موجود بین غرب و پکن را در زیر این ظاهر متمدنانه پنهان نگه داشتند. تنش ها و نزاع های بالقوه آنها با چین در چند حوزه شامل حقوق بشر مساله تایوان رقابت در فن آوری حملات سایبری مسائل مربوط به روسیه و تعرفه های تجاری نمود دارد.

روزنامه آمریکایی ارزیابی می کند در خاتمه نیم قرن حضور جو بایدن در عرصه سیاست حالا آمریکا دچار نگرانی و ابهام نسبت به آینده تلاش هایش برای اجتناب کردن از درگیری با چین شده است.

«جان دِلوری» یک مورخ و کارشناس در امور چین دوران نوین به نیویورک تایمز می گوید: «رهبران اروپایی به دنبال این هستند که به شی جین پینگ بگویند حالا انتظار داریم تو از جا بلند شوی. ما دیگر به دنبال حرف زدن نیستیم. ما واقعا می خواهیم این روابط را ارتقا دهیم تا بتوانیم روی تو حساب باز کنیم.»

رئیس جمهور چین به نوبه خود از موقعیت اجلاس اخیر گروه ۲۰ استفاده کرد تا کشور خود را حامی تجارت باز و ثبات بین المللی نشان دهد. رهبران چین مدت هاست که در سخنرانی های خود خطاب به مخاطبان جهانی به دنبال اطمینان بخشیدن به این مخاطبان هستند اما شی جین پینگ و مشاورانش این امید را دارند که رهبران خارجی در تدارک خود برای محدودیت ها و بی اطمینانی های برآمده از ریاست جمهوری دوم دونالد ترامپ بیش از پیش پذیرای آنها باشند.

شی جین پینگ روز دوشنبه در سخنرانی در اجلاس گروه ۲۰ به رهبران شرکت کننده گفت: «کشورها باید توسعه یکدیگر را به عنوان فرصت برای خود ببینند نه یک چالش و با یکدیگر به منزله شریک رفتار کنند نه رقیب.»

با این وجود رئیس جمهور چین تلویحا هشداری را نیز به رهبران شرکت کننده داد. او در ضمن متعهد شدن به «احترام ۲ جانبه همزیستی مسالمت آمیز و کسب همکاری» همچنین عنوان کرد: «موضع ما از بابت حراست قاطع از حاکمیت امنیت و منافع توسعه چین بدون تغییر باقی خواهد ماند.»

نیویورک تایمز با اشاره به مناقشه ای که سخنرانی استارمر در اجلاس روز دوشنبه گروه ۲۰ به دلیل اشاره او به مسائل حقوق بشری در چین و رفتارهای صورت گرفته با «جیمی لای» یک تاجر و فعال دموکراسی خواه هنگ کنگی مخالف چین ایجاد کرد و واکنش نمایندگان چین به این اظهارات را به همراه داشت نوشت: «این اتفاق یادآور این است که دیپلماسی با چین همواره ناهموار بوده است.»

بیش از یک سال قبل بود که تصمیم جو بایدن برای سرنگون کردن یک بالون چینی به این بهانه که ابزار جاسوسی است باعث خشم شی جین پینگ و پایان یافتن اکثر ارتباطات بین ۲ کشور شد.

همچنین استرالیا نیز مدتی پیش با چین بر سر این ادعا که حزب کمونیست چین فعالیت هایی برای اعمال نفوذ در استرالیا داشته و بلندپروازی هایی منطقه ای در سر دارد دچار تنش شد. شی جین پینگ در سخنرانی روز دوشنبه خود گفت: «۲ کشور شاهد فراز و نشیب در روابط خود بوده اند.»

استرالیا و چین اما در ماه های اخیر مذاکرات عالی رتبه ای را از سر گرفته و از این طریق برخی نگرانی ها درباره مساله تعرفه های تجاری را کاهش داده اند. این نشان دهنده این است که آلبانیز نخست وزیر استرالیا همچون رهبران غربی دیگر مشتاق به یافتن راه هایی برای حفظ روابط کاری با چین است. آلبانیز بعد از دیداری با شی جین پینگ در روز دوشنبه تصاویری از دیدارشان را در صفحه خود در رسانه های اجتماعی منتشر کرد.

به نوشته نیویورک تایمز واشنگتن و پکن نیز در ۲ سال گذشته به دنبال کاستن از تنش ها بین خود بوده اند. در این مدت تماس های میان مقام های نظامی و دیپلمات های عالی رتبه هر ۲ کشور از سر گرفته شد. نشست بایدن و شی جین پینگ در روز شنبه که دومین دیدار آنها در عرض یک سال گذشته بود با این هدف بود که نشان دهد آنها می توانند با یکدیگر همکاری کنند.

با این وجود جو بایدن یک به اصطلاح «اردک لنگ» است؛ اصطلاحی که در دنیای سیاست برای اشاره به سیاستمداری که در آخرین روزهای دوره قدرتش به سر برده و به همین دلیل شاهد کمرنگ شدن نفوذش است به کار می رود. به زودی ترامپ جای بایدن را در ریاست جمهوری آمریکا خواهد گرفت و این باعث شده مقام های سراسر جهان خود را مهیای بازگشت سیاست های تقابلی ترامپ در عین رصد برای شناسایی هرگونه تفاوت دوره دوم ریاست جمهوری او با دوره اولش می کنند.

ترامپ وعده داده که تعرفه های واردات کالا را به میزان چشمگیری افزایش دهد. «ریچارد مک گریگور» کارشناس امور شرق آسیا در اندیشکده «لووی» واقع در سیدنی استرالیا به نیویورک تایمز گفت در صورتی که رئیس جمهور منتخب آمریکا به این وعده خود جامه عمل بپوشاند احتمالا به جایگاه آمریکا در خارج حتی نزد متحد پروپاقرصی همچون استرالیا به سبب موانعی که برای بازارها ایجاد خواهد کرد آسیب وارد خواهد کرد.

او گفت: «فکر می کنم این رویداد این پتانسیل را دارد که واقعا به وجهه ایالات متحده در استرالیا لطمه زده و به نوبه خود منجر به تضعیف حمایت ها از ائتلاف با آمریکا شود. »

در این میان سیاستگذاران چینی در جستجوی گشایش های دیپلماتیک بعد از بازگشت ترامپ به کاخ سفید هستند.

«وانگ ون» رئیس انستیتوی مطالعات مالی «چونگیانگ» در دانشگاه رنمین چین در پکن بیان کرد: «سیاست خارجی چین قرار نیست صرفا به خاطر رسیدن ترامپ به ریاست جمهوری دستخوش تغییر شکل شود. از طرفی بازگشت ترامپ چین را مجبور به منعطف تر ساختن سیاست خارجی خود در قبال برخی کشورها خواهد کرد.»

انتهای پیام