پزشکیان – پاریس؛ بعید است!
بازیهای المپیک پاریس قرار است بهزودی آغاز شود تا ورزشکاران منتخب از سراسر دنیا در این تورنمنت مهیج به میدان بروند. از ایران ۴۰ ورزشکار سهمیه حضور در این بازیها را کسب کردهاند که نسبت به ادوار گذشته عدد پایینتری را نشان میدهد. با وجود این، ولی مسئولان امر امیدوار هستند که به لحاظ کسب مدال، کمیت دوره پیشین حفظ شود. در کنار این مورد، برگزاری این بازیها در کشور استراتژیکی همچون فرانسه هم مزید بر علت شده تا این دوره یکی از دورههای سیاسی المپیک به شمار برود. به موازات همین مورد است که حضور رؤسای جمهور کشورهای مختلف در پاریس نیز اهمیت پیدا کرده است.
آنطورکه رسانههای فرانسوی خبر دادهاند، قریب به ۹۰ و اندی مقام بلندپایه از کشورهای مختلف، بهویژه رؤسای جمهور قرار است در مراسم افتتاحیه حاضر باشند. البته با درنظر گرفتن سایر مقامات دولتی، عنوان شده که ۱۶۰ مقام سیاسی در پاریس به بهانه این بازیها حضور خواهند داشت. حالا پرسشی که در این بین مطرح میشود این است که آیا مسعود پزشکیان، رئیسجمهور جدید ایران هم قرار است در این مراسم شرکت کند یا خیر؟ پاسخ اولیه و ضربتی به این پرسش منفی است. تا به الان و طبق گفته رئیس کمیته ملی المپیک ایران، هیچ درخواستی از دفتر ریاستجمهوری برای سفر به پاریس ارائه نشده است؛ البته که ماجرا فقط مربوط به همین موضوع نیست.
دولت فرانسه پیش از این در ارتباط با طرف ایرانی خواستار فراهمکردن مقدمات حضور ریاستجمهوری ایران در مراسم افتتاحیه المپیک بوده. طبق اطلاعاتی که در این زمینه ارائه شده، مسئولان ایرانی دو بار برای حضور یا عدم حضور ابراهیم رئیسی در پاریس تشکیل جلسه دادهاند که هر دو بار بنا به ملاحضاتی -از سوی نهادهای مختلف- تصمیم بر آن گرفته شده که رئیسجمهور ایران در چنین مراسمی حضور نداشته باشد. این مورد به اطلاع مسئولان فرانسوی رسانده شده و به آنها به طور رسمی اعلام شده بود که قرار نیست رئیسجمهور ایران در این مراسم شرکت کند. پس اولین بخش مبهم ماجرا مربوط به تشریفات سیاسی است. ایران پیش از این به طور رسمی به فرانسه پاسخ منفیاش برای حضور ریاستجمهوری را اعلام کرده و از سوی کشور میزبان، این ماجرا منتفی است.
با وجود این، اما مسئولان ورزش ایران اعتقاد دارند که اگر مسعود پزشکیان راغب باشد میتوانند هماهنگیای ترتیب دهند تا پزشکیان صبح روز مراسم وارد پاریس شود و عصر، بعد از اتمام مراسم به ایران برگردد. این مورد هم ظاهرا چندان قطعی نیست، ولی از آنجا که عنوان شده مقامات برای حضور در پاریس به دلیل برگزاری بازیهای المپیک نیازی به ویزا ندارند، شاید بتوان به آن دلخوش بود. واضح است که حضور رئیسجمهور ایران در این مراسم میتواند به لحاظ برقراری ارتباط با سایر رؤسای جمهور امری مثبت باشد؛ بهویژه آنکه همه آنها بدون گیرودار مرسوم دیپلماتیک در یک محل حضور دارند و میتوانند ملاقاتهای کوتاهی با یکدیگر داشته باشند.
فرانسویها از این فرصت استفاده کرده و از قبل قرار ملاقاتی بین تعدادی از رؤسای جمهور کشورهای مختلف با امانوئل مکرون ترتیب دادهاند. از سوی دیگر، عنوان شده که رؤسای کمپانیهای اقتصادی بزرگ دنیا هم به این مراسم دعوت شدهاند و قرار است مکرون با آنها هم مذاکراتی جهت سرمایهگذاری بیشتر در فرانسه داشته باشد. با مرور همین دو موضوع مختصر، واضح است که اگر میشد رئیسجمهور ایران هم در این مراسم شرکت کند، فرصت کمنظیری حاصل میشد.
بااینحال، موضوعاتی در این بین وجود دارد که حضور پزشکیان در پاریس را هم بعید جلوه میدهد. اولین آنها زمان است؛ از آنجا که افتتاحیه روز جمعه است، بعید است به لحاظ تشریفات و مهیا کردن مقدمات سفر، دفتر ریاستجمهوری جدید زمان کافی برای فراهم کردن مقدمات این سفر داشته باشد. از سوی دیگر، شاید راضیشدن فرانسویها پس از پاسخ منفی به آنها جهت حضور رئیسجمهور ایران در پاریس هم در این مقطع زمانی، زمانبر شود.
مسئله مهمتر، ولی همان جمعبندی نهادهای مختلف است. خیلی بعید است که وقتی چند نهاد در زمان ریاستجمهوری ابراهیم رئیسی به این نتیجه رسیده باشند که حضور رئیسجمهور ایران در پاریس برای این مراسم الزامی نیست، الان تصمیم متفاوتی درباره حضور مسعود پزشکیان در مراسم افتتاحیه بازیهای المپیک بگیرند؛ بهویژه آنکه عنوان شده اسرائیلیها هم حضور پررنگی در این مراسم خواهند داشت. هرچند نباید از یاد برد که روابط فرانسه و ایران هم رشد چندان صمیمانهای به لحاظ دیپلماتیک نداشته و حتی در روزهای اخیر، خبری مبنیبر تبریک مکرون به پزشکیان پس از انتخابش به عنوان رئیسجمهور جدید ایران هم منتشر نشده است.