«قره حسنلو» بی‌حریم مانده است
محوطه باستانی «قره‌حسنلو» نمین بعد از دست و پنجه نرم کردن با کارخانه فولاد و پشت سرگذاشتن بخشی از نگرانی‌هایی که برای حفظ آن وجود داشت، سرانجام به ثبت ملی رسید و قرار بود با تشکیل شورای فنی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، حریم، عرصه و برنامه حفاظتی آن مشخص شود، اما پس از گذشت حدود شش‌ماه، تعیین حریم این محوطه باستانی همچنان معطل مانده است.
حدود شش ماه از آخرین اظهارات و وعده‌های مسؤولان اردبیل درباره تعیین حریم قره‌حسنلو می‌گذرد؛ فردین عینی ـ سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل ـ در مردادماه ۱۴۰۱ گفته بود: محوطه باستانی قره حسنلو بعد از گمانه‌زنی‌ها به مساحت ۳۳۰۰ متر مربع تعیین عرصه و در فهرست آثار ملی ثبت شد. برای تعیین حریم این تپه تاریخی باید شورای فنی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تشکیل شود و در اولین جلسه این شورا، پیشنهادات تعیین حریم بررسی و تدوین خواهد شد. پس از تایید این شورا، حریم این محوطه تعیین می‌شود و دیگر از این نظر، مشکلی وجود نخواهد داشت.
اما حالا روح‌الله محمدی ـ معاون میراث‌فرهنگی اردبیل ـ حاشیه‌ها و حساسیت‌های این محوطه تاریخی را دلیل معطلی تعیین حریم «قره‌حسنلو» می‌داند. او به سرگرمی برای همه گفت: پرونده حریم این محوطه اگر به تایید شورای فنی برسد، تا پایان سال مصوب می‌شود.
محمدی درباره این‌که چرا هنوز تعیین حریم و عرصه قره‌حسنلو مصوب نشده است، اظهار کرد: این محوطه از بهمن‌ماه سال ۱۴۰۰ تا بعد از عید ۱۴۰۱، کاوش شد و در تابستان به ثبت ملی هم رسید، همچنین محدوده عرصه آن هم مشخص شده است، اما حریم و عرصه آن تکمیل نشده است. حاشیه و حساسیت‌های این محوطه زیاد است و باید با دقت زیاد حریم و عرصه نهایی آن مشخص شود و این اقدام باید بینابین انجام شود تا هم اثر حفظ شود و هم فعالیت اقتصادی این منطقه انجام شود. نقشه‌های اولیه حریم و عرصه آماده شده است و باید پروسه‌های تصویب و ثبت را طی کند. نقشه‌های اولیه در شورای حریم استان تایید شده است و باید مورد تایید شورای حریم در وزارتخانه هم قرار گیرد.
او ادامه داد: شورای فنی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شده و مقرر شده کارخانه فولاد هزینه پوشش محوطه را برای حفاظت اثر زیر نظر کارشناسان میراث‌فرهنگی بپردازد. در محدوده اثر هم ناظر باستان‌شناس تمام‌وقت داریم که تمام مدت فعالیت‌های اطراف را زیر نظر دارد.
معاون میراث فرهنگی اردبیل درباره بازه زمانی تصویب حریم «قره حسنلو» گفت: حریم و عرصه تعدادی از آثار تاریخی اردبیل مانند کوه‌تپه، تپه «آتشگاه» در سرعین، تپه «دیزلین» در هشجین خلخال، تپه «بریس» در شهرستان نمین و محوطه قره‌حسنلو قرار است تا قبل عید مصوب شوند و البته این تصویب به نظر کارشناسان و شورای حریم بستگی دارد.
اسفندماه سال ۱۴۰۰، مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل از کشف تمدنی سه هزار ساله در محوطه «قره‌حسنلو» خبر داد. این در حالی بود که در تیرماه همان سال، برای احداث و ایجاد کارخانه آهن و فولاد در این محدوده استعلام می‌شود که شرکت سرمایه‌گذار ۹۷ هکتار را درحالی تقاضا می‌کند که محوطه باستانی قره‌حسنلو جزوی از آن اراضی به شمار می‌آید. از همین رو نگرانی‌هایی درباره تخریب احتمالی این محوطه تاریخی و سازه باستانی کشف شده در آن، ایجاد شد که به دنبال آن، عملیات کاوش نجات‌بخشی این محوطه از ششم بهمن سال ۱۴۰۰ برای شناسایی محوطه و بررسی توالی فرهنگی آن آغاز شد.
با وجود کاوش نجات‌بخشی، اما نگرانی‌ها درباره پروژه اقتصادی‌ایی که در محوطه باستانی قره‌حسنلو جریان داشت، ادامه پیدا کرد؛ نگرانی درباره محوطه تاریخی که در فهرست میراث ملی هنوز ثبت نشده بود و عرصه و حریم نامعلومی دارد. در همین راستا، حتی کارزاری هم با نام «میراث‌باستانی قره‌حسنلو ویلکیج را دریابیم» راه‌اندازی شد.
به دنبال این پیگیری‌ها و طرح دغدغه دوستداران میراث فرهنگی، نادر فلاحی ـ مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل ـ در ۱۹ مرداد ۱۴۰۰ اعلام کرد که محوطه باستانی قره‌حسنلو در فهرست آثار ملی به شماره ۳۳۸۰۴ ثبت شده است، اما پس از ثبت ملی این محوطه باستانی، مسأله دیگر تعیین حریم این محوطه تاریخی بوده است که طبق آخرین وعده‌ها قرار است تا قبل از شروع سال ۱۴۰۲ مصوب شود.
انتهای پیام