از کرمچالهها چه میدانیم؟ – خبرگزاری آنا
کرمچالهها و ویژگیهای آنها هنوز ساختارهای نظری هستند و رفتار آنها در شرایطی مانند سفر با سرعت نزدیک به نور به طور قطعی درک نشده است.
خبرگزاری علم و فناوری آنا، نوید فرخی؛ در گستره وسیع حوزه نجوم و فضا مفهومی به نام «کرمچاله» وجود دارد که از جهاتی به داستانهای علمی-تخیلی شبیه است، اما دانشمندان آن را به عنوان راهی محتمل برای کشف اسرار کیهان میدانند. کرمچالهها میانبرهای نظری در فضازمان هستند که به طور بالقوه میتوانند نقاط دوردست جهان را به هم متصل کنند. این ساختار فرضی بافت فضا را خم میکند و امکان سفر سریعتر از نور را ممکن میسازد. برای درک کرمچالهها باید به قلمرو فضازمان و معادلات میدانی اینشتین آشنا بود. طبق گفته اینشتین، فضا-زمان مفهومی است که برطبق آن دو مقوله فضا و زمان در هم تنیده شدهاند. اجرام پرجرم مانند سیارات و ستارگان به دلیل کشش گرانشی خود در فضازمان خمیدگی ایجاد میکنند. این ویژگی بر نحوه حرکت اجسام در فضا و زمان تأثیر میگذارد. نظریه اینشتین رابطه بین جرم، انرژی، فضا و زمان را در جهان ما توضیح میدهد.
تحقیقات علمی نشان میدهد که کرمچالهها میتوانند میانبرهایی در فضازمان باشند. به عبارت دیگر این ساختار فرضی میتواند دو نقطه مجزا در جهان را به هم متصل کند. با این حال حفظ یک کرمچاله پایدار و قابل عبور همچنان یک چالش در فیزیک نظری است.
مبانی نظری کرمچالهها
مدلهای نظری کرمچالهها نشان میدهد میتوان از آنها به عنوان میانبری برای پیمودن فواصل بسیار زیاد در فضا استفاده کرد. با این حال عملی بودن و امکانپذیری کرمچالهها همچنان موضوع بحثهای جدی در جامعه علمی است. دانشمندان برای درک بهتر مبانی نظری کرمچالهها، تحقیقاتی را با استفاده از مدلها و شبیهسازیهای پیشرفته ریاضی انجام میدهند. این تلاشها با هدف بررسی خواص فضازمان در نزدیکی این ساختارها و کشف کاربردهای بالقوه آنها در فیزیک و اکتشافات فضایی است.
مطالعه کرمچالهها همچنین بحثهایی را در مورد ماهیت بنیادی فضازمان، گرانش و خود جهان مطرح میکند. محققان با کنکاش در این مفاهیم نظری، امیدوارند درک ما از کیهان را عمیقتر کنند و بینشهای جدیدی را در مورد اسرار جهان به دست آورند.
مفهوم کرمچالهها در داستانهای علمی تخیلی
کرمچالهها در آثار علمی- تخیلی، کتابها و برنامههای تلویزیونی بهعنوان دروازههای فوقالعادهای به نقاط مختلف جهان شناخته میشود. در آثار داستانی، شخصیتها اغلب از کرمچالهها برای پیمودن مسافتهای وسیع در یک چشم به هم زدن یا کاوش در جهانهای موازی استفاده میکنند. اگرچه این تصاویر سرگرمکننده است، اغلب با مفاهیم علمی پشت کرمچالهها تفاوت دارد. با این خال، در مجموع این آثار قوه تصور و کنجکاوی را در علاقهمندان در مورد اسرار کیهان بر میانگیزد.
پلی به نقاط دوردست در فضا
یکی از پرسشهای کلیدی پیرامون کرمچالهها این است که آیا میتوان از آنها عبور کرد و به ماده و اطلاعات اجازه عبور از آنها را داد. یک کرمچاله قابل عبور، فرصتهای باورنکردنی را برای سفر بینستارهای و ارتباطات در فواصل وسیع کیهانی باز میکند. مطالعات نظری نشان میدهد ماده ای با چگالی انرژی منفی میتواند یک عامل بالقوه برای ایجاد کرمچاله و باز نگه داشتن آن برای عبور باشد. دستیابی به این مسئله اما مستلزم غلبه بر موانع عظیم نظری و فناوری است.
اگر کرمچالههای قابل عبور وجود داشته باشد، میتوانند درک ما از جهان را متحول کنند و راههای جدیدی را برای اکتشاف و تحقیقات باز کنند. دانشمندان حدس میزنند که کرمچالهها بتوانند به عنوان مدخلی کیهانی به کهکشانهای دیگر عمل کنند و به ما اجازه دهند مناطق دوردست فضا را از نزدیک مشاهده کنیم. علاوه بر این، مطالعه فیزیک کرمچالهها میتواند بینشهایی را در مورد ماهیت بنیادی فضازمان و قوانین حاکم بر جهان ما ارائه دهد.
چالشها و ملاحظات اخلاقی تحقیق کرمچاله
درحالی که دانشمندان به مفهوم کرمچالهها میپردازند، چالشهای عمیق و ملاحظات اخلاقی در این زمینه وجود دارد. مطالعات نظری ابهاماتی را در مورد پایداری کرمچالهها و خطرات دستکاری فضازمان مطرح میکند. علاوه بر این ایجاد کرمچالههای مصنوعی میتواند عواقب غیرقابل پیش بینی برای بافت کیهان داشته باشد. ضروری است محققان با احتیاط و مسئولیت اخلاقی به این حوزه برخورد کنند.
طبق نظریه نسبیت، اتساع زمان وقتی اتفاق میافتد که دو ناظر در حرکت نسبی باشند یا میدانهای گرانشی متفاوتی را تجربه کنند. اگر فردی وارد یک کرمچاله پایدار شود، نیروهای گرانشی شدید و خمیدگی فضازمان درون کرمچاله میتواند باعث شود زمان برای او در مقایسه با ناظری خارج از کرمچاله به طور متفاوتی بگذرد.
با توجه به پتانسیل سفر با سرعت نزدیک به نور در یک کرمچاله و خمیدگی شدید فضا-زمان همچنین میتوان تصور کرد که یک روز برای مسافر در کرمچاله بتواند با مدت زمان بسیار طولانیتری در زمین برابری کند. با این حال کرمچالهها و ویژگیهای آنها هنوز ساختارهای نظری هستند و رفتار آنها در شرایطی مانند سفر با سرعت نزدیک به نور به طور قطعی درک نشده است. مفهوم اتساع زمان، سنگ بنای نظریه نسبیت انیشتین، نشان میدهد که زمان میتواند با نرخهای متفاوتی برای ناظران در چارچوبهای مرجع متفاوت بگذرد اما کرمچالهها هم اکنون معادلاتی صرفاً فیزیکی و ریاضی هستند و در طبیعت مشاهده نشدهاند.