روف گاردن یا بام سبز به فضای سبزی که روی پشت بام ایجاد می‌گردد، گفته می‌شود. روف گاردن برای اولین بار توسط مردم بین النهرین مورد استفاده قرار گرفت؛ پس از آن در اروپای قدیم مردم روی سقف پشت بام‌های خود از چمن‌های مصنوعی استفاده می‌کردند. اما امروزه طراحی روف گاردن‌ها دچار تغییرات بسیاری شده و از آنها روی اکثر پشت بام ساختمان‌ها استفاده می‌کنند. معمولاً در ساخت روف گاردن‌ها برای ایجاد محیط جذاب و کاربردی سایبان هم نصب می‌گردد. سایبان‌های مناسب برای این منظور را سایبان روف گاردن می‌نامند.
اما نکته‌ای که شاید فکر شما را به خود مشغول کند این است که آیا روف گاردن‌ها و سایبان‌هایی که در این محیط مورد استفاده قرار می‌گیرند، روی محیط زیست تأثیری دارند؟ به هر حال روف گاردن‌ها هم نوعی فضای سبز به شمار می‌روند و میتوان در آنها گونه‌های مختلف گیاهی را پرورش داد! اگر می‌خواهید پاسخی جامع برای این سؤال پیدا کنید، در ادامه همراه ما باشید!
روف گاردن‌ها و اثرات زیست محیطی آنها
قبل از آنکه در مورد تأثیرات زیست محیطی روف گاردن و نقش سایبان روف گاردن در این زمینه صحبت کنیم، بهتر است بدانید که بشر در اوایل دهه شصت میلادی با بحران انرژی و چالش‌های زیست محیطی بسیاری روبه رو شد. این چالش‌ها به خصوص در شهر‌های بزرگ و آلوده که در آنها فضای سبز کمتری وجود دارد، دیده می‌شود.
گرم شدن هوای کره زمین و استفاده بی‌رویه بشر از منابع تجدید ناپذیر باعث شده که توسعه پایدار شهری روی استفاده از زمین و استفاده مجدد از ساختمان‌ها تمرکز کند؛ از همین رو بام‌های سبز برای ارتقاء کیفیت محیط زیست پدید آمدند. به طور کلی میتوان اثرات زیست محیطی استفاده از روف گاردن را در موارد زیر خلاصه کرد:
- بهره‌گیری از عوامل طبیعی
- بهره‌گیری از منابع تجدیدپذیر
- استفاده محدود از منابع تجدیدناپذیر
- بهره‌گیری از انرژی پاک
موارد فوق باعث شده که کشور‌های در حال توسعه برای ایجاد فضای سبز در شهر‌های بزرگ انگیزه بیشتری پیدا کنند و این مسأله باعث شده شرکت‌هایی مانند با حجم بالایی از تقاضا‌ها برای ساخت و طراحی سایبان روف گاردن روبه رو شوند.
هدف ایجاد روف گاردن
از عمده‌ترین چالش‌هایی که کلان شهرها با آن روبه رو هستند، توسعه فضای شهری با توجه به ساخت و ساز شهری است. در کنار تمامی این‌ها باید به رشد روز افزون تراکم جمعیت و افزایش فضای مسکونی هم توجه شود.با توجه به این توضیحات باید بدانید که روف گاردن با هدف استفاده از فضا‌های ناکارآمد ایجاد می‌گردند. روف گاردن‌ها آثار نامطلوب شهری را کاهش داده و به حفظ محیط زیست کمک می‌کنند. شاید روف گاردن‌ها فضایی خصوصی یا تقریباً نیمه عمومی باشند اما بدون شک نقش قابل توجهی بهبود کیفیت زندگی شهری و بازدهی اکولوژی ایفا خواهند کرد.در کل باید بگوییم که تبدیل بام خانه به روف گاردن با افزایش فضای سبز و بهبود فضای سبز شهری به کاهش آلودگی‌ها کمک میکند.
مزایای ایجاد روف گاردن در محیط زیست
همانطور که در بالا اشاره کردیم، روف گاردن در محیط زیست نقش قابل توجهی ایفا میکند. از جمله مزایای ایجاد روف گاردن برای محیط زیست می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
ایجاد محیطی مناسب برای پرندگان
از مهم‌ترین مزایای استفاده از روف گاردن میتوان به ایجاد محیطی مناسب برای زیست پرندگان ایجاد کرد. شما می‌توانید با از منظره‌ای که پرندگان ایجاد می‌کنند در روز‌های گرم تابستانی لذت ببرید.پرندگان با ایجاد چشم انداز‌هایی که به وسیله ساختمان‌ها از بین رفته‌اند، طبیعت را به شهر‌های شما بازمی گردانند. با پرورش گیاهان سازگار با منطقه آب و هوایی، پرندگان به آنها جذب شده و به شهرها روی می‌آورند.
البته نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید، پرورش گیاهان با توجه به شرایط زیست محیطی است. برای مثال باید در مناطقی که به شدت در معرض باد‌های گرم و تند قرار دارند، گیاهان مقاوم کاشته شود. یا حتی میتوان با روف گاردن محیطی مناسب‌تر برای رشد و پرورش گیاهان و محافظت از آنها در برابر عوامل محیطی فراهم کرد.
فراموش نکنید که روف گاردن‌ها زیستگاه مناسبی برای حشرات و گیاهان هستند و می‌توانند به ایجاد چشم انداز‌های طبیعی و بازگشت پرندگان کمک نمایند. البته در صورتی که درختان همیشه سبز در بام شما وجود نداشته باشد، پرندگان دیگر در فصل زمستان و پاییز کوچی می‌کنند؛ پس حتماً در روف گاردن خود به پرورش درختان همیشه سبز توجه ویژه‌ای داشته باشید تا چشم انداز زیبای خود را از دست ندهید. درختانی مانند کاج، سرو کوهی و ارس باعث ماندگاری پرندگان حتی در فصول سرد سال می‌شوند.
شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید پرندگان هم مانند زنبور‌ها گرده افشانی می‌کنند؛ از همین رو پرندگان علاوه بر اینکه چشم انداز زیبایی به وجود می‌آورند، در تکثیر گل‌ها هم بسیار مؤثرند. البته که رنگ، چیدمان و الگوی کاشت گل‌ها روی جذب پرندگان و گرده افشانی آنها تأثیرات بسیار زیادی می‌گذارند. گیاهانی که رنگ قرمز و سرخی دارند، بهتر از دیگر گیاهان پرندگان را جذب خواهند کرد. تنوع گل‌ها هم از دیگر عوامل تأثیر‌گذار روی جذب پرندگان است، تنوع تنها به گونه گیاهی ختم نمی‌شود بلکه شکل و ارتفاع گل‌ها هم در این زمینه مؤثرند.
ایجاد تأثیرات مثبت روی محیط زیست
همانطور که می‌دانید یکی از مسائلی که روی محیط زیست و سلامتی بشر تأثیرات زیادی می‌گذارد، سوخت‌های فسیلی و آلودگی‌های حاصل از آنها است. آلودگی سوخت‌های فسیلی در نهایت به آلودگی هوا منجر شده و این خود یکی از بدترین معضلات زندکی شهری به شمار می‌رود.
برای مقابله با آلودگی هوا گیاهان بهترین سلاح هستند و همانطور که در بالا اشاره کردیم از اصلی‌ترین اجزای روف گاردن میتوان به گیاهان اشاره کرد. با این حال گیاهانی که در روف گاردن پرورش می‌دهید، باید با محیط زیست منطقه مورد نظر سازگار و نسبت به شرایط آب و هوایی مقاوم باشند. گیاهان ویژگی‌ها و خواص زیادی دارند که از جمله آنها میتوان به قابلیت تصفیه کنندگی و جذب آلاینده‌ها اشاره نمود.
با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از ایران اقلیم گرم و خشکی دارد، کلان شهرها با آلودگی‌های زیست محیطی مانند آلودگی‌های ناشی از فاضلاب شهری، آلودگی هوا، آلودگی آب، آلودگی صوتی روبه رو هستند. از طرف دیگر دمای هوا در مراکز شهری به دلیل رشد نامحدود و غیر استاندارد بافت شهری در حال افزایش بوده و راهکار بشر برای تمامی این‌ها استفاده از روف گاردن و فضای سبز بام است.
ایجاد تأثیرات مثبت روی ظاهر شهر
روف گاردن‌ها نقش مؤثری در ارتقاء کیفیت بصری شهری ایفا خواهند کرد، موارد زیر از جمله تأثیرات مثبت روف گاردن‌ها در فضای شهری به شمار می‌روند:
- بهبود نمای شهری با آلودگی بالا
- زیبا ساختن نمای دود گرفته و کثیف ساختمان
- پنهان نمودن زشتی‌های ساختمان مانند تجهیزات سیستم سرمایشی و گرمایشی، دودکش‌ها و تجهیزات آسناسور
- ایجاد پیوند بین طبیعت و انسان و تأثیرات مثبت در سلامت روان فردی و شهری
- کاهش آلودگی هوایی و صوتی
نقش سایبان‌های روف گاردن روی محیط زیست
ما در این مطلب تماماً در مورد نقش روف گاردن روی محیط زیست صحبت کردیم. همانطور که دریافتید روف گاردن‌ها می‌توانند تأثیرات مثبت زیادی روی محیط زیست و ارتقاء کیفیت شهری بگذارند.اما به نظر شما در این بین سایبان‌ها چه تأثیراتی دارند؟ جالب است که بدانید استفاده از یک سایبان در روف گاردن می‌تواند به بهبود سلامت گیاهان کمک زیادی کند. گیاهانی که در روف گاردن رشد می‌کنند، همواره در معرض تابش شدید و مستقیم نور خورشید، رطوبت بیش از اندازه، بارش باران، برف، تگرگ و یخ زدگی قرار دارند.
با توجه به این توضیحات استفاده از یک سایبان در روف گاردن می‌تواند از گیاهان در برابر عوامل محیطی مختلف محافظت نماید، در نتیجه گیاهان بهتر رشد کرده و تأثیرات بهتری روی محیط زیست می‌گذارند.علاوه بر این‌ها روف گاردن‌ها معمولاً نقش قابل توجهی در بهبود کیفیت بصری شهری دارند، شما می‌توانید به کمک یک سایبان روف گاردن بسیار زیبا، جذابیت‌های بصری بیشتری ایجاد نمایید. این مسأله باعث شده تولید‌کنندگان انواع مختلفی از سایبان‌های روف گاردن را طراحی و تولید کنند. از جمله محبوب‌ترین مدل سایبان‌های مخصوص برای روف گاردن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سایبان چتری
از جمله محبوب‌ترین سایبان‌هایی که برای روف گاردن مورد استفاده قرار می‌گیرد، سایبان چتری است. سایبان مانند چتر باز و بسته می‌شود و تنها یک پایه دارد. در حال حاضر تولید‌کنندگان این نوع از سایبان‌ها را به صورت برقی و دستی تولید می‌کنند. از این مدل میتوان به عنوان مناسب‌ترین یاد کرد.
سایبان تاشو
از دیگر نمونه سایبان‌های بسیار محبوب میتوان به سایبان تاشو اشاره کرد. این مدل از سایبان‌ها به صورت نیمه اتوماتیک و تمام اتوماتیک طراحی می‌شوند. در نمونه‌های تمام اتوماتیک امکان تنظیم شیب سایبان و کنترل میزان نور وجود دارد.
سایبان دو طرفه
سایبان‌های دو طرفه هم نمونه‌های بسیار کاربردی هستند و میتوان از آنها برای محیط‌هایی با ابعاد گسترده استفاده کرد. این به صورت دستی و برقی تولید شده و در مدل‌های برقی امکان باز و بسته کردن آنها به وسیله یک ریموت کنترل وجود دارد.
مزایای سایبان برقی برای روف گاردن
سایبان برقی روف گاردن مزایای متعددی دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
محافظت از گیاهان:
- سایبان برقی از گیاهان در برابر نور مستقیم خورشید، باد شدید و بارش باران و برف محافظت می کند.
- با تنظیم سایبان می توانید میزان نور خورشید دریافتی گیاهان را کنترل کنید و از سوختگی و پژمرده شدن آنها جلوگیری کنید.
- سایبان در زمستان از گیاهان در برابر سرما و یخبندان محافظت می کند.
ایجاد فضای دلنشین:
- سایبان برقی فضایی سایه دار و خنک در روف گاردن ایجاد می کند تا بتوانید از فضای سبز خود در تمام طول روز و حتی در گرمترین ساعات روز لذت ببرید.
- سایبان می تواند فضایی خصوصی و دنج در روف گاردن ایجاد کند.
- با نصب سایبان می توانید از مبلمان و وسایل خود در برابر نور خورشید و باران محافظت کنید.
جمع‌بندی
در این مطلب ما درمورد روف گاردن‌ها و تأثیر آنها در محیط زیست با شما صحبت کردیم. همانطور که از سخنان پایانی ما دریافتید سایبان‌های روف گاردن هم نقش اعظمی در تأثیرات مثبتی که روف گاردن روی محیط زیست مروف گاردن یا باغ پشت بام، یک لایه گیاه پرور است که روی پشت بام رشد میکند. روف گاردن سایه ایجاد میکند، گرما را از هوا خارج میکند و درجه حرارت هوای اطراف را کاهش می‌دهد.در روف گاردن برای جلوگیری از آفتاب میتوان از استفاده کرد.با ایجاد سایه محیط دلنشینی در روف گاردن ایجاد میکند.
استفاده از بام‌های سبز در شهرها یا سایر محیط‌های ساخته شده با پوشش گیاهی محدود می‌تواند اثر گرما را به ویژه در طول روز تعدیل کند. دمای بام سبز می‌تواند 30-40 درجه فارنهایت کمتر از روف معمولی باشد.همچنین می‌تواند درجه حرارت محیط را در سطح شهر تا 5 درجه فارنهایت کاهش دهد. علاوه بر این، روف گاردن‌ها می‌توانند 0.7 درصد از مصرف انرژی ساختمان را کاهش دهند.